...στην Ορέστεια του Αισχύλου
Η Ηλέχτρα, η αρχαία του μητρικού γένους συνέχεια, ο φορέας της μητριαρχικής βασιλείας, αισθάνεται, μ' όλο τον ήσκιο που τη βαραίνει της μάνας της, θυγατέρα του πατέρα της τώρα. Η πιο μικρή παρακίνηση του Χορού, τής ξυπνά τη συνείδηση τ' αξεφεύγατου χρέους.
Είναι από τις γυναίκες που μπαίνουν στη σκεπή της πατριαρχίας θεληματικά, που παίρνουν το δρόμο της Υψιπύλης και της Υπερμνήστρας, για να κατέβουνε στο πλευρό της σκοτεινής Πηνελόπης. Αυτή είναι έτσι (και μάλιστα στην παραστατικότερη εικόνα της στον Σοφοκλή) που συντηρεί το χρέος της εκδίκησης (το μόνο μητριαρχικό μεγαλείο που απομένει στη γυναίκα της πατριαρχίας) και καλεί και περιμένει τον Ορέστη να το ξεπληρώσει.
Εκείνος, πάλι, έχει διπλότυπό του τον Αλκμέωνα που, για να ξεδικήσει το θάνατο του πατέρα του Αμφιάραου, σκοτώνει τη μάνα του Εριφύλη. 'Εχει ακόμη παρακινητή του τον Απόλλωνα, τον παλιό μητριαρχικό γιο της Λητώς, και του Δία τώρα γιο, που θα λατρεύεται σα θεός Πατρώος. Αλλά κ' ετούτος έχει την εντολή από τον πατέρα του, τον κορυφαίο πατριαρχικό θεό Δία.
Ο Ορέστης πέφτει στη γενιά του πατέρα του και χρωστά να σκοτώσει τη μάνα. Μέσα σε θρήνο φοβερό πάνου στον τάφο του πατέρα τους τα δυό αδέρφια ξανατονώνουν την πατρογονική τους συνείδηση κι αξάφτουνε το πάθος του ξεδικημού τους.
(«Τα μοιρολόγια είναι» είπε ένας συγκαιρινός μας από τη Μάνη «που κάμαν όλους στον τόπο μας εγκληματίες»).
'Οταν ο Ορέστης αγναντίζει τη μάνα του με γυμνό το σπαθί, εκείνη κάνει να ξυπνήσει μέσα του τη θύμηση του μητρικού του γένους: «Στάσου, σεβάσου, γιε μου, αυτό το βυζί...». Μια αγωνία, κάποιο κοντοκράτημα, μα το γένος του πατέρα νικάει. Η μάνα αναγυρεύει το τσεκούρι και για το γιο, μα την προφταίνει το σπάθι του Ορέστη...
Παναγής Λεκατσάς, Η Μητριαρχία. Και η σύγκρουσή της με την ελληνική Πατριαρχία (έκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2006 (1977), σσ. 71-72).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου