Το ρεύμα του θεωρητικού μυστικισμού, το οποίο ανάγεται στον ψευδο-Διονύσιο και τον Μάξιμο τον Ομολογητή, συνεχίστηκε απρόσκοπτα σ' όλη τη διάρκεια του Βυζαντίου και ώς την πτώση της Κωνσταντινούπολης. Είναι ο πολυτιμότερος καρπός της μοναστικής πνευματικότητας· αποτελεί μια ζωντανή παράδοση και είναι ενδεικτικό της θρησκευτικής στάσης της βυζαντινής ψυχής στην προσπάθειά της να συλλάβει το θείο σε όλη του την καθαρότητα, διανοητικά και πνευματικά, με τη θεώρηση. Η στάση αυτή, αν και παραμένει βαθιά χριστιανική, δεν παύει να συνδέεται με το νεοπλατωνισμό, στον οποίο οφείλει κυρίως τη μέθοδο του οράματος και τη δίψα εκείνη, να μη βρίσκει ησυχία παρά στην ενατένιση της ενότητας του σύμπαντος.
Β. Ν. Τατάκης, Η βυζαντινή φιλοσοφία [1949], (μτφρ. Ε. Καλπουρτζή, έκδ. Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα 1977, σ. 140).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου