Κυριακή 25 Μαρτίου 2012

σε κατασπαζόμενος


"Βουλήν προαιώνιον αποκαλύπτων
Γαβριήλ εφέστηκε,
σε κατασπαζόμενος, και φθεγγόμενος∙
Χαίρε γη άσπορε∙
χαίρε βάτε άφλεκτε
" κτλ.


Και πιο κάτω, Εις τον στίχον, μετά δηλαδή και την λιτήν, καταλέγεται:

"όθεν πιστώς δεξαμένη τον ασπασμόν(!),
συνέλαβέ σε, τον προαιώνιον Θεόν
".



Τα ως άνω αποσπάσματα, πρώτο και δεύτερο μιάς σειράς από τροπάρια του εσπερινού και του όρθρου της 25ης Μαρτίου, τουτέστιν της εορτής του Ευαγγελισμού, είναι ενδεικτικά μιας κάποιας ελληνίδος πνοής, την οποία φέρει ως υπογραφή η υμνολογία της εκκλησίας μας. Εμμένω στον 'ασπασμό', κυριολεκτικό και μεταφορικό, τον οποίον κατά δήλωσιν του έλληνος υμνογράφου (ο οποίος σαφέστατα και δεν ήτο αυτόπτης μάρτυς του γεγονότος, ει μη μόνον, αν το δεχτούμε, με τα μάτια της νοήμονος ψυχής να είδε κατιτίς...) δέχτηκε η άφθορός τε και ασπόρως τέξασα Κόρη...



*



Στην ελληνική αρχαιότητά τε και μυθολογία, είναι και η λωλή 'Ηρα (όπως είδαμε στο προηγούμενο post) που φέρεται να ανακτά ανά έτος την παρθενιά της, λουομένη (άκουσον-άκουσον) στα νερά της πηγής της Κανάθου, στα περίχωρα του 'Αργους (ίδε, Παυσανίας, Κορινθιακά, 38, 2):


«ενταύθα την 'Ηραν φασιν Αργείοι κατά έτος λουμένην παρθένον γίνεσθαι».

(Πρβλ. Ιλιάδ. 8,477. - Κερένιυ, σ.101).


Αλλ' ωστόσο, να κι εδωδά, τί φέρεται (στην σκέψη πάντα του έλληνος υμνογράφου) να αντείπε η Παναγία (την οποία, ως ένα βαθμό, θα έλεγα κι αθυρόστομη! ο φιλάγριος εγώ):


"Φάνη μοι (μού φαίνεσαι) ως άνθρωπος,
φησίν η άφθορος Κόρη,
προς τον Αρχιστράτηγον,
και πώς φθέγγη ρήματα υπέρ άνθρωπον;
μετ' εμού έφης γαρ, τον Θεόν έσεσθαι,
και σκηνώσειν εν τη μήτρα μου∙

και πώς γενήσομαι,
λέγε μοι,
χωρίον ευρύχωρον, και τόπος
αγιάσματος,
του τοις Χερουβίμ επιβαίνοντος;

Μή με δελεάσης απάτη
(:με κάποια απάτη – είναι δοτική)
ου γαρ έγνων ηδονήν

γάμου υπάρχω αμύητος
,
πώς ουν παίδα τέξομαι
!".


Για να απαντήσει μεταξύ άλλων ο άγγελος:

"Τοις εμοίς πίστευε, αληθέσι ρήμασι, Παναγία υπεράμωμε".


Και η Θεοτόκος ξανά σε ένα τροπάριο της ογδόης ωδής του κανόνος του όρθρου:

"Ουκ οίδα συζύγου παντελώς ηδονήν!".



*



Για υπόλοιπα τροπάρια που αναφέρονται σε αυτόν τον καταγεγραμμένο ούτω πως 'ασπασμόν', τον οποίο καταφανώς εδέχθη η Κόρη, σε αφήνω να ανατρέξεις στο Μηναίον Μαρτίου, φίλε αναγνώστη. Αλλά, παράβαλε και το παλαιοδιαθηκικό απαύγασμα: "παν άρσεν το την μήτραν διανοίγον, άγιον Θεώ" (σχολιασμένο εδωδά). Ο ίδιος, ανήμερα του Ευαγγελισμού. Λάτρης της ασπόρου συλλήψεως.-


* 

P.S. Σ' όσους ρωτούν αν ο άγγελος ήταν νταγκλαράς (αρχιστράτηγος γαρ) θυμίζω το τροπάριο της Σαπφώς, δοσμένο αναλυτικά εδωδά. Ο ίδιος.

Δεν υπάρχουν σχόλια: