για την αθανασία της ψυχής (δύο τα κρατούμενα)

'Οπως λουόμενοι απ' το λουτρό, έτσι όλοι
απ' το σαθρό τους μνήμα θα εγερθούν∙
πιστεύουν βλέπεις σε μια δεύτερη ζωή
κι είναι η πίστη τους ανήλεη και φριχτή. *

II, 123: Τα λεγόμενα των Αιγυπτίων βέβαια όποιος θέλει τα πιστεύει· εμένα πάντως βασική αρχή μου σε όλη μου την εξιστόρηση είναι να γράφω τα λεγόμενα των διαφόρων όπως τα ακούω. Οι Αιγύπτιοι ωστόσο λένε ότι στον κάτω κόσμο ηγεμονεύουν η Δήμητρα και ο Διόνυσος. Οι Αιγύπτιοι μάλιστα είναι οι πρώτοι που είπαν τούτη την κουβέντα, ότι η ψυχή του ανθρώπου είναι αθάνατη και ότι, καθώς το σώμα καταλύεται, αυτή μπαίνει σε κάποιο άλλο ζώο που γεννιέται, και η περιήγηση αυτή συντελείται σε τρεις χιλιάδες χρόνια. Το δόγμα αυτό το χρησιμοποίησαν μερικοί 'Ελληνες, άλλοι παλαιότερα, άλλοι κατοπινότερα, σαν να ήταν δικό τους: ξέρω τα ονόματά τους αλλά δεν τα γράφω.

Ηρόδοτος, Ιστοριών Βιβλίον ΙΙ: Ευτέρπη 123 (μτφρ. Λ. Ζενάκος, 1992).



------
* Στο motto οι αρκτικοί στίχοι (ολίγον πικροί, βεβαίως) εκ του Ράϊνερ Μαρία Ρίλκε, Η Δευτέρα Παρουσία. Από το σημειωματάριο ενός μοναχού (μτφρ. Κ. Κουτσουρέλης, έκδ. Κίχλη, Αθήνα 2011, σ. 7).