Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2016

αγοραίοι


Κι αμέσως σκέφτηκα το θάνατο· γιατί 
η ομορφιά μερικές φορές δεν είναι 
παρά η προσμονή μιας απώλειας.*


Από τα ομηρικά κείμενα, αλλά και από τα μεταγενέστερα ποιήματα του Ησιόδου (περ. 700 π.Χ.) δεν έχουμε καμμία αναφορά σε πόρνες ή στην άσκηση της πορνείας. Η αρχαιότερη μνεία σε πόρνες στον ελλαδικό χώρο γίνεται από τον ποιητή Αρχίλοχο (7ος αι. π.Χ.) με αφορμή την κατασπατάληση των χρημάτων που με τόσο κόπο μαζεύτηκαν και καταλήγουν στο έντερο [sic] μιας πόρνης.
Η λέξη πόρνη προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα πέρνημι (= εξάγω προς πώληση, πουλώ) και δηλώνει τη γυναίκα που πουλά τα σωματικά της θέλγητρα για την ικανοποίηση των ανδρικών ορμών. Οι πόρνες ήταν κυρίως δούλες, αιχμάλωτες πολέμου ή πειρατείας που πωλούνταν στα μεγάλα σκλαβοπάζαρα, ή ακόμη και γυναίκες που υπήρξαν έκθετα βρέφη, τα οποία ανατράφηκαν από προαγωγούς με σκοπό να τα εγκαταστήσουν σε οίκους ανοχής όταν μεγαλώσουν.
Στην Αθήνα, η καθιέρωση της δημόσιας πορνείας τοποθετείται στα χρόνια της νομοθετικής μεταρρύθμισης του Σόλωνα (αρχές του 6ου αι. π.Χ.), ο οποίος άνοιξε και τα πρώτα δημόσια πορνεία εγκαθιστώντας σ' αυτά γυναίκες που αγόρασε προκειμένου οι νεαροί (άγαμοι) Αθηναίοι να διοχετεύουν εκεί τις ερωτικές ορμές τους, οι οποίες μέχρι τότε τους οδηγούσαν σε ανύπαντρες παρθένες ή παντρεμένες γυναίκες.
[...]
Οι πόρνες αποτελούσαν σημαντική πηγή εσόδων για το κράτος αφού κάθε χρόνο κατέβαλλαν έναν ειδικό φόρο, το πορνικόν τέλος. Από τα έσοδα αυτά ο Σόλων ίδρυσε τον ναό της Πανδήμου Αφροδίτης, της προστάτιδας του αγοραίου έρωτα και των εκδιδομένων γυναικών. [...]


Από την μπροσούρα της έκθεσης EROS - Από τη Θεογονία του Ησίοδου στην Ύστερη Αρχαιότητα, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, 2009 (επιμ. έκθεσης καθ. Ν. Σταμπολίδης & Γιώργος Τασούλας).


----- 
* Το motto εκ του Lafkadio Hearn, Το όνειρο μιας καλοκαιρινής ημέρας... Μια γιαπωνέζικη ιστορία (μτφρ. Παλμύρα Ισμυρίδου, έκδ. Άγρα, Αθήνα 2015, σ. 8).

Δεν υπάρχουν σχόλια: