Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2016

αρμονίαι και το ήθος αυτών


δωριστί:
μόνη ελληνική (Πλατ. Λάχης 188d)
ο...Πλάτων...την δωριστί ως πολεμικοίς ανδράσι και σώφροσιν αρμόζουσαν είλετο ([Πλουτάρχου] Π.μουσ. 1136e)
στασιμωτάτης ούσης και μάλιστα ήθος εχούσης ανδρείον (Αριστ. Πολ. 1342b)
η...δώριος αρμονία το ανδρώδες εμφαίνει και μεγαλοπρεπές (Ηρακλείδης ο Ποντικός σε Αθήναιο, Δειπν. 624d)
το μεγαλοπρεπές και αξιωματικόν αποδίδωσιν ([Πλούταρχος] 1136d)
επεί...πολύ το σεμνόν εστιν εν τη δωριστί, [ο Πλάτων] ταύτην προυτίμησεν ([Πλούταρχος] 1136f)

αιολίς ή υποδώριος:
ορώντας αυτούς τον όγκον και το προσποίημα (:μίμηση) της καλοκαγαθίας εν τοις της αρμονίας (:αιολίδος) ήθεσιν (Ηρακλείδης ο Ποντικός σε Αθήναιο, Δειπν. 625a)

φρυγιστί:
Ο...Σωκράτης (διάβαζε: Πλάτων)...την φρυγιστί μόνην καταλείπει μετά της δωριστί (Αριστ. Πολ. 1342a)
ενθουσιαστικούς [δοκεί ποείν τους ακούοντας] (Αριστ. Πολ. 1340b)
άμφω [η φρυγιστί αρμονία και ο αυλός] γαρ οργιαστικά και παθητικά (Αριστ. Πολ. 1342b)

ιαστί [ιωνική] ή υποφρυγιστί και λυδιστί:
μαλακαί και συμποτικαί των αρμονιών [η ιαστί και λυδιστί] (Πλατ. Πολ. 398e)
μαλακωτέρως [ακούοντας διατίθεσθαι] την διάνοιαν (Αριστ. Πολ. 1340b)

μιξολυδιστί:
θρηνώδεις αρμονίαι [μιξολυδιστί και συντονολυδιστί]... άχρηστοι γαρ και γυναιξίν, ας δεί επιεικείς είναι, μη ότι ανδράσιν (Πλατ. Πολ. 398e)
οδυρτικωτέρως και συνεστηκότως [ακούοντας διατίθεσθαι] (Αριστ. Πολ. 1340b)
η μιξολύδιος παθητική τις εστι ([Πλούταρχος] 1136d)

Στα παραπάνω χωρία διαγράφεται ευκρινώς ένα αξιολογικό σύστημα το οποίο θεμελιώνεται στην αντίθεση μεταξύ δωρικής (+) και λυδικής (-) αρμονίας και έχει ενδιάμεσο όρο την φρυγική (+/-) αρμονία.

Φιλιππίδης Σταμ., «Η θεωρία του ρυθμικού πεζού λόγου και η τυποποίηση της κριτικής στην αρχαιότητα», στο περιοδικό Αριάδνη (Επιστημονική Επετηρίδα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, τόμ. 6ος, Ρέθυμνο 1993, σσ. 168-169).

Δεν υπάρχουν σχόλια: