Κυριακή 18 Απριλίου 2021

ο Rutile Hipucrates και ο Larth Telicle(s)


Σε δύο ετρουσκικές επιγραφές του δεύτερου μισού του 7ου αιώνα, μια από την Tarquinia και μια άλλη -χωρίς ένδειξη τόπου προέλευσης– που αποδίδεται στη νότια Ετρουρία, αναφέρονται δύο πρόσωπα, ο Rutile Hipucrates και ο Larth Telicle(s), που μέσα από το πατρώνυμό τους διαφαίνεται η ελληνική καταγωγή.

Όμως, περισσότερο χαρακτηριστικός είναι ο γνωστός από κλασικούς συγγραφείς θρύλος του Δημάρατου, ενός Έλληνα που στα μέσα του 7ου αιώνα μετανάστευσε από την Κόρινθο στην Tarquinia, παντρεύτηκε μια γυναίκα από την ντόπια αριστοκρατία και έγινε μάλιστα ο πατέρας του μελλοντικού βασιλιά της Ρώμης Ταρκύνιου Πρίσκου.

Prima Italia. Η ιταλική τέχνη της 1ης χιλιετίας π.Χ. (έκδ. Αρχαιολ. Μουσείο Πειραιώς, 1981, σ. 70). - Στο ίδιο, σ. 107 εικόνα 98: «Αναθηματικό πώρινο άγαλμα κουροτρόφου σε θρόνο, από την Capua. Ύψ. 61,8 εκ., πλ. 47,5 εκ. - 5ος-4ος π.Χ. αι. Capua, Επαρχιακό Μουσείο Καμπανίας, αρ. Ευρ. 394». - Στο ίδιο, σ. 108 εικόνα 103: «Χάλκινο γυναικείο ειδώλιο σε στάση προσευχής, από το Este (Padova). Έργο τοπικού εργαστηρίου. Ύψ. 10,5 εκ., 5ος π.Χ. αι. Este, Εθνικό Μουσείο του Atestinio, αρ. ευρ. 25802». - Στο ίδιο, σ. 99 εικόνα 81: «Καιρετανή υδρία με παράσταση της Ευρώπης πάνω στον ταύρο [και παραπλέοντα ψάρια και δελφίνια]. Ύψ. 44,8 εκ. Γύρω στο 525 π.Χ. Ρώμη, Μουσείο της Villa Giulia, αρ. ευρ. 50643».

*

Η μεγαλύτερη μονάδα βάρους των κλασικών χρόνων ονομαζόταν τάλαντον (λέξη που πέρασε στη λατινική: talentum, και διατηρείται στις ευρωπαϊκές γλώσσες, π.χ., αγγλ. talent)· η λέξη σήμαινε και ζυγαριά -μπορούμε λοιπόν να μην αμφιβάλλουμε και πολύ ότι έτσι θα λεγόταν και η μονάδα των Μυκηναίων.

Τη διαιρούσαν σε 30 μικρότερες: [μεταγράφουμε] 30 Μ – αντίστοιχη υποδιαίρεση του κλασικού ταλάντου ήταν 60 μναί. Όμως, επειδή το μυκηναϊκό σημείο γι' αυτή τη μονάδα γράφεται οπωσδήποτε διπλό, με ασφάλεια μπορούμε να την ονομάσουμε διμναίον (η λέξη βρίσκεται σε χρήση ως όνομα νομισματικής μονάδας της Κύπρου στην κλασική εποχή).

Η προέλευση της λέξης μναmina σε εκλατινισμένο τύπο) είναι σημιτική· αλλά και η υποδιαίρεση σε εξηκοστά είναι η βασική αρχή του εξηκονταδικού αριθμητικού συστήματος, που επίσης προήλθε από την Εγγύς Ανατολή. [...]

John Chadwick, Ο μυκηναϊκός κόσμος (μτφρ. Κ. Πετρόπουλος, έκδ. Gutenberg, Αθήνα 1999, σσ. 208-209).

Δεν υπάρχουν σχόλια: