η αινιγματική μορφή του Χριστού

ο τα σύμπαντα εν τη δρακί περιέχων,

καταδέχεται αναρτηθήναι εν ξύλω,

του σώσαι τον άνθρωπον *

[...]

Μού γράφεις ακόμα για την αινιγματική μορφή του Χριστού.

Τί σημαίνουν, μού γράφεις, όλα αυτά τα σύμβολα που φαίνονται σαν να μη γιομίζουν πια τις ημέρες μας, ημέρες με βαθύτερες ανησυχίες και με πολύ πλατύτερες προοπτικές. 'Αρχισες με τη λέξη «σύμβολα» και τελείωσες με τη λέξη «προοπτικές». Αλλά οι ενδιάμεσες λέξεις θά 'πρεπε ν' αποτελέσουν κι ανάλογα αμείλιχτα ερωτήματα προς τον εαυτό σου.

Δεν έπρεπε εσύ να δικαιολογήσεις με λέξεις μεγάλες αλλά κενές τον αόριστο φόβο που σού γεννά ο συνωστισμός, η πάλη, η διαπίδηση μεσ' απ' τα δικαιώματα των άλλων, η προσπάθεια για να εκτοπίσει το ένα άτομο το άλλο, η μια στέγη την άλλη, το ένα έθνος το άλλο, ν' αποδώσεις το κορύφωμα της συνεχιζόμενης παρακμής στη ζύμωση μιας άλλης, φωτεινότερης Δημιουργίας.

Αλλά γι' αυτό θα σού απαντήσω σ' άλλο μου γράμμα, γιατί ένα σκοτεινό φύσημα που βγήκε από το ερώτημά σου αυτό σήκωσε τα χαρτιά του τραπεζιού μου στον αέρα. Σού απαντώ όμως σε τούτο γιατί είναι χαρακτηριστικό το ότι βλέπουμε τη μορφή του Χριστού σαν ένα σύμβολο κι όχι σαν μια πράξη.

Σαν σύμβολο μπορούμε να το ερμηνεύουμε όπως θέλουμε, ενώ σαν πράξη μάς αφαιρεί αρκετά όπλα. Μάς αρπάζει τον άνθρωπο από τα χέρια μας και τον ανεβάζει στη «Βασιλεία των Ουρανών». Μάς απειλεί τις συνθήκες, μάς αφαιρεί την τροφή. Δεν μπορέσαμε ν' ανεχτούμε το ότι έσκυψε και έπλυνε τα πόδια των ανθρώπων, και τού μοιράσαμε τα ιμάτια [...]∙ γιατί τον υπόλοιπο εαυτό του τόν είχαμε πουλήσει για ορισμένα αργύρια. Το εσωτερικό του περιεχόμενο το μυθολογήσαμε, τού δώσαμε συμβολική μορφή και το αφήσαμε στις ιστορίες των παιδιών.

Νικηφόρος Βρεττάκος, Γράμματα εις εαυτόν (έκδ. Ποταμός, Αθήνα 2012, σσ. 28-29).



-----
* Στο motto στιχάκι εκ του Α΄ Καθίσματος του 'Ορθρου της Μεγάλης προχθές Δευτέρας, ψαλλόμενο ως είθισται την Κυριακή των Βαΐων εσπέρας. Εκ του Τριωδίου. Ο ίδιος.