Ο François Mauriac γράφει στις σημειώσεις του από το ταξίδι του στην Ελλάδα, την ίδια χρονιά με τον Cocteau (1936): «“Είναι θεός”, έλεγε ο ξεναγός δείχνοντας τον Απόλλωνα. Θεός ασφαλώς, αλλά πάνω από όλα άνθρωπος. Ο τέλειος άνθρωπος, ήρωας που γίνεται θεός. Ο θεός δεν είναι θεός παρά μόνο στο μέτρο που είναι άνθρωπος φτασμένος στην ύψιστη δύναμή του. [...] “Να είστε τέλειοι όπως ο ουράνιος Πατέρας σας”: αυτή η επιταγή του Χριστού εμφύσησε στην ανθρωπότητα την επιθυμία να εξισωθεί με τον Θεό, την υπέρμετρη φιλοδοξία που εκφράζεται μέσα από τη μανία κατασκευής πεσσών και θόλων, πολλές φορές αφημένων στη μέση, μισοτελειωμένων. Αντίθετα: “Να είστε ανθρώπινοι όπως κι εμείς”, μοιάζουν να λένε οι Έλληνες στους θεούς τους, και τούς έχτιζαν ναούς που μόλις ξεχώριζαν από το βουνό όπου κατοικούσε ο θεός. [...] Ο Έλληνας, εξοικειωμένος με το αόρατο, παίζοντας με τον θεό, διατηρεί ωστόσο την έννοια του μυστηρίου. [...] Χρειάστηκε άραγε λιγότερη πίστη στην ανθρωπότητα που ανήγειρε αρχαίους ναούς, απ' όσο σε εκείνην που επινόησε τον καθεδρικό ναό;»
Από τη σύγκλιση αυτή των δύο συγγραφέων, προκύπτει ότι η συνέργεια μεταξύ ενός (δυνατού, αλλά όχι παντοδύναμου) θεού και ενός (ελεύθερου, υπεύθυνου και όχι φοβισμένου) ανθρώπου δεν είναι καθόλου βλάσφημη. Η κατάργηση, ακριβώς, της απόστασης μεταξύ τους, η αναγνώριση, μάλιστα, ενός ευάλωτου στοιχείου στον θεό, επιτρέπει στον άνθρωπο να ανακαλύψει τη θεϊκή του φύση. «Το βασίλειο του θεού, αλίμονο, βρίσκεται μέσα μας και όχι μπροστά μας», έγραφαν λέξη προς λέξη ο Mauriac στο ταξίδι στην Ελλάδα (1936) και ο Cocteau στον Βάκχο (1951). [...]
Γιανν. Κονταξόπουλος, στο: Ο Jean Cocteau και η Ελλάδα (επιμ.-κείμ. Γιανν. Κονταξόπουλος, έκδ. Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2007, σ. 74).
*
Γνωρίζετε βέβαια το πιο πεζό επιχείρημα των αθέων: Γιατί ο Θεός δεν τα ρυθμίζει όλα αυτά αφού είναι παντοδύναμος; Ή μήπως δεν είναι παντοδύναμος; Είναι παντοδύναμος ο Θεός. Αλλά η δύναμή του δεν είναι αυτή των δικτατόρων και των δημίων, ούτε κάν η δύναμη που μπορώ να ασκήσω μέσα στο μίσος μου. Η παντοδυναμία του Θεού είναι -κι εδώ χρησιμοποιώ όρο δυσκολομετάφραστο που θέλει ανάλυση- η Αγάπη.
Ολιβιέ Κλεμάν, Ορθοδοξία και Πολιτική (μτφρ. Γ. Λάππας-Γ. Ζερβός, έκδ. Μήνυμα, Αθήνα 1985, σ. 11).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου