χτύπησα στης κυρίας Feng O Cheng
"Αδελφή ημίν μικρά και μαστούς ουκ έχει". (τραγουδάει ο Χορός, κλείνοντας σχεδόν το 'Ασμα των Ασμάτων, τραγούδι ΣΤ' [viii,8]).
Ο Σεφέρης (μεταγραφή, στην οριστική έκδ. 'Ικαρος) δίνει:
'Εχουμε μιάν αδερφούλα,
δεν καρύδωσαν ακόμη τα βυζιά της.
'Οσο μεστό και αν είναι κείνο το καρύδωσαν, εγώ πάντοτε κόλλαγα στα βυζιά της. Πώς είναι δυνατόν κόρη μικρά και να μιλάμε ήδη για βυζιά. Θα δεχόμουν τον τύπο βυζάκια.
Ωστόσο, ήρθε ο Μιχ. Γκανάς (ελεύθερη απόδοση, έκδ. Μελάνι 2005) και με κάλυψε:
'Εχουμε αδελφή μικρή,
ο κόρφος της δεν έδεσε λεμόνια. (σ.30) !!!
Και πιό πριν διαβάζω με ανακούφιση:
Ομόρφυνες και γλύκανες πολύ
μέσα στην αγκαλιά μου.
Ψηλή μου φοινικιά,
βυζάκια σαν σταφύλια. (σ.26)
και
βυζάκια ροζακί σταφύλι (σ.27)
Οπότε εύχαρις καγώ:
Θα το νηστέψω το φιλί ώσπου να με φιλήσεις. (σ.11)
PS. 'Αχ, μπλογκοσφαιρά μπλογκοσφαιρά, παλιοπαιδεύεις. Κι αδελφός εναντίον αδελφού το μάτι βγάζει. 'Αστεγον πώς με αφήνεις;
24 σχόλια:
Όμορφα λεξιπαίγνια από τη χώρα του κανενός ;)
Καλό απόγευμα από τη γερμανόφωνη πόλη μου.
:-) (---> Γενικό σχόλιο.
Φοβερό ποστ (---- 2ο γενικό σχόλιο).
"Οπότε εύχαρις καγώ:
Θα το νηστέψω το φιλί ώσπου να με φιλήσεις."
Αυτός ο στίχος...ακούγεται κ σαν τάμα, εγώ τουλάχιστον τον έχω πει από μεσα μου έτσι, ως τάμα.
Ισως ο Μ.Γκανάς, εύστοχα, αντλεί την εικόνα από το γνωστο δημοτικό της Ηπείρου:
Πότε μικρή μεγάλωσες
κι έγινες για στεφάνι
Βησσανιώτισσα
Σε φίλησα κι αρρώστησα
Χαμήλωσε τους κλώνους σου
να κόψω ένα λεμόνι
Για να το στύψω, να το πιω
να μου διαβούν οι πόνοι
Είσαι ωραίος
δεν είναι πόνος να πονει, πόνος να θανατώνει ...
μου/μας έλειψες, τραγάκι, αυτές τις φορτισμένες μέρες (και νύχτες).
α, ρε, alberich ...
εσύ μας έφυγες νωρίς
Υπάρχει και η λαϊκή εκδοχή του Λευτέρη Παπαδόπουλου:
Μικρή' ν' η αδελφούλα μας,
στήθια δεν έχει βγάλει.
(Αχ τι θα κάνουμε μ' αυτήν
σαν φτάσει σε ώρα γάμου;)
Του Σεφέρη μου φαίνεται κι εμένα η πιο ατυχής (ελαφρώς βάρβαρη ή άκομψη). Θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον ένας ποιητής να κάνει μια μετάφραση νέος και να την ξαναδουλέψει μετά από εξήντα, πες, χρόνια που το γλωσσικό αισθητήριο έχει αλλάξει.
Τα λεμονάκια είναι έξυπνη λύση.
Ωραίο το πάρε-δώσε των ποιημάτων. Πάντα είναι όμορφο όταν κάποιος μπαίνει στον κόπο να το δείξει. Ο φτωχός Σεφέρης χάνει τόσο συντριπτικά. Λέω πως ενδιαφερόταν πιο πολύ να αποενοχοποιήσει τα βυζιά, γι αυτό του βγήκε έτσι. Φυσικά κάνω λάθος.
Δεν κάνετε λάθος κ. Κουκουζέλη. Αυτό προκύπτει κ από την αλληλογραφία του ποιητή με τη Μαρώ. :-)
Μισό, αδέρφια, δεν σάς φτάνω! Είχαμε ολονυχτία την εχτές με τον μηνίσκο της ημισελήνου λοξά να κιτρινίζει στη δύση του και άλλες εκθέσεις σήμερα και δεν συμμαζεύεται.
Ενδιαφέρουσα συζήτηση, όντως! Και όμορφη. Τόσοι στίχοι!
ttallou, γλυκό κορίτσι ξενιτεμένο, με τις ιστορίες από την germanica πόλη σου. Ελπίζω να μην μας σιχτιρίσεις για τα πολλά μας τα πρόστυχα τον τελευταίο καιρό! (αλλά για τον πακιστανό ούτε λέξη! Καλά σου!)...
‘Ε, άντε νέε μου, αθηναίε μου κι Αθήναιέ μου, όποιον έβαλες στο μάτι να τον εφιλήσεις λέω και να φιληθούμε κι εμείς, ναί αμέ! Να φιληθούμε σε τέταρτα παρεστιγμένα, για τέταρτα ολόκληρα και ό,τι ήθελε προκύψει... ;) Νίπτω τας χείρας μου! Τάμα δεν τό 'χεις; (Τα βέλη αυτά, αλήθεια, που παρεμβάλεις, εν τα κατέχω. Σημαίνουν κάτι;).
Polyvie και ο Alberich κάπου εδώ θα είναι πνεύματι και μάς παρακολουθεί, καρδούλα.
Ορθώς τού αποδίδεις κείνο το μετρημένο "βάρβαρη", Thas. Φαίνεται πως ο μεγάλος ποιητής, κουβάλαγε μαζί του όχι την ιωνική λεπτότητα, που θα ήταν ίσως το ζητούμενο, αλλά μιάν λυδική βαρβαρότητα, όσο κι αν επιθυμούσε να μιλήσει απλά... Βαρβαρότητα, είτε μονολιθικότητα, που αισθάνεται κανείς ακόμη σήμερα όταν ακούει την μαγνητοφωνημένη μονότονη απαγγελία του. 'Η κι όταν διαβάζει κανείς τα κείμενά του (όπως και όλης εκείνης της γενιάς τα κείμενα, στη δημοτική γραμμένα, μοιάζουν να είναι καμωμένα σε μιάν άλλη, σάμπως φτιαχτή, γλώσσα. Απέχει από την σημερινή μας την δημοτική λαλιά, καμπόσο).
Κουκουζέλη αγαπητέ, ταλανιζόταν κι αυτός για μιάν κόρη ποτε που απαράτησε (τά 'ξερε αυτά η Μαρώ) θύμηση που τον κατέτρεχε βαριά (φαντάζομαι θα τα 'παιξε πολύ τα μήλα της, πριν την απαρατήσει), και βέβαια ήταν πρώϊμη(;) –άλλη, έστω- εποχή (1965-1971), με δικές της προτεραιότητες, στα σπάργανα ακόμη η «αποενοχοποίηση» που λές κι εσύ των ταμπού μας. 'Ομως, ας μην κρυβόμαστε, το παραδομένο κείμενο των εβδομήκοντα δεν αφήνει περιθώρια. Λέει και ξαναλέει: μαστούς, δηλαδή τί άλλο από... βυζιά. Νομίζω πως και το μασωριτικό κείμενο την ίδια γραφή δίνει: μαστούς. 'Αρα προηγήθηκαν οι σφάλλοντες(;) γραμματικοί.
Ο Σεφέρης επιμένει σταθερά, λοιπόν, στον τύπο: βυζιά. 'Οχι λεμόνια, τύπος που εμφανίζεται αφειδώς στην δημοτική μας παράδοση (φχαριστώ anonyme), ούτε thasσια λεμονάκια. Ωστόσο, αν το κοιτάξει κανείς από την άλλη γωνία, θα δεί πως τα βυζιά περιέχουν ως έννοια, αυτό που θα γίνουν τα δυό τα λεμονάκια, αφού η κόρη εδώ [στο 'Ασμα] είναι ήδη διαλεγμένη και άρα εν δυνάμει το πρόσωπο που θα πληρώσει (όταν θα καρυδώσουν) την επιθυμία του αδελφιδού αυτής και θα την εξαντλήσει. Τα βυζιά εδώ και είναι όλη η επιθυμία. Και ως επιθυμία ευδοκιμούνε.
Θα ακολουθήσουν, όμως, απ' αλλού κι άλλες αναφορές, στα στήθη. Δεν τελειώνουμε εδώ. [Ο Πεντζίκης, πάλι, μιλάει για πορτοκάλια (: Ο πεθαμένος και η ανάσταση), ενώ ο τύπος βυζάκια απαντάται στην μεταφορά του αριστοφανικού Aχαρνής (: βυζάκια σαν μωρού) από τον Δ. Σαββόπουλο]. Οπότε, πού ξέρεις, ας περιμένουμε και τον Γκανά. 'Ισως μετά από κάποια χρόνια μάς δώσει μιάν οριστική του απόδοση. Προς το παρόν βουτάμε εδώ. Σ' αυτήν.
[Ελπίζω η κυρία Feng O Cheng, να μη μού κρατάει κακία. 'Αλλωστε μετακομίζει τώρα και... δεν τρέχει και τίποτα].
Και βάλε να παίζει κείνο το υπέροχο του Χατζιδάκη. Να τραγουδάει η θεϊκή Φλέρυ "Θές με, ως σφραγίδα επί την καρδίαν σου..."
Πονεμένο κι εσείς;
στοιβάσατέ με εν μήλοις...
Δὲν εἶμαι βέβαιος ὅτι πρόκειται μόνον γιὰ προσήλωση στὸ πρωτότυπο, οὔτε ἁπλῶς γιὰ προσπάθεια ἀπενοχοποιήσεως τῆς σεξαουαλικότητος. Ὁ Σεφέρης εἶχε ἀναμφιβόλως μία τάση πρὸς την ὠμὴ πορνογραφία, ἔγραψε ἄλλωστε και πορνογραφικὰ ποιήματα, ἐνῶ καὶ στὶς ἐπιστολές του συχνά ἡ γλώσσα του εἶναι ἀνάλογη. Γενικῶς, ἀρκετοὶ ἀπὸ τοὺς μεγάλους μας τῆς γενιᾶς τοῦ ᾿30 μέχρι καί τό... διαβόητον ἐσχάτως ὁλλανδικὸ κόμμα μπορεῖ νὰ ἐψήφιζαν! (Δὲν τὰ γράφω αὐτὰ θέλοντας νὰ προσδώσω ἠθικὴ ἀπαξία, παρακαλῶ νὰ μὴν παρεξηγηθῶ· ...ἀπενοχοποιημένα τὰ γράφω κι ἐγώ!)
Τέλος πάντων. Ἀφοῦ ἀπενοχοποιήσαμε τὸ σέξ, μετὰ ἀπὸ αἰῶνες καταπιέσεως, τώρα θέλουμε νὰ τὸ ξαναενοχοποιήσουμε λίγο, διότι διαφορετικὰ δὲν ἔχει τόσο γοῦστο! ...
'Aχ, εκείνα τα δικοτυλήδονα! 'Ααχ, κι ο τρόπος που σμίξαμε Μαλάμω τα χείλη τα φιλήδονα!
Μετά πάντως και την δική σας παρέμβαση μένουμε όλοι, νομίζω, στο ότι του Σεφέρη είναι η πιό άκομψη - "ελαφρώς βάρβαρη" μεταγραφή.
(Κρίμα αγαπητέ, που 'γω δεν μπορώ να σας διαβάσω μ' όλα αυτούνα τα κουτά κουτάκια π' αντικρίζω στην οθόνη μου. Κουράγιο, ωστόσο, θα βρεθούν απ' ανάμεσα προσεχώς πολλά παράξενα φιλήδονα που θα διαβάσουμε).
"Τέλος πάντων. Ἀφοῦ ἀπενοχοποιήσαμε τὸ σέξ, μετὰ ἀπὸ αἰῶνες καταπιέσεως, τώρα θέλουμε νὰ τὸ ξαναενοχοποιήσουμε λίγο, διότι διαφορετικὰ δὲν ἔχει τόσο γοῦστο! ..."
Speak for yourself, Καλλίμαχε!!!
Τα βελάκια τα έβαλα αφηρημένος, κατάλοιπο του γραπτού λόγου. Όταν κρατώ αποσπασματικές σημειώσεις ενώνω τις προτασεις νοηματικώς με βελάκια.
Ε ναι, αυτά τα Μονοκοτυλήδονα κ τα Δικοτυλήδονα,του Κλήδονα, ήταν θέμα χρόνου να εμφανιστούν στη συζήτηση. Το σωματείο των μαγείρων εορτάζει κάθε χρόνο τον Κλήδονα σε μια οργιαστική μάζωξη στο κέντρο της Αθήνας. Πέρσυ ήταν στου Μακρυγιάννη, εκεί που τα πρώτα τριαντάφυλλα σου φόρεσα στεφάνι...
Κ μιας κ μιλάμε για φιλιά, τριαντάφυλλα κ Μακρυγιάννη, αν ο κ.Steve Jobs δεν έφτιαχνε τα iPod για ερευνητές της NASA αλλά σκεφτόταν κ τους χρήστες που είναι αποφοίτοι της Φιλοσοφικής, θα ανέβαζα από το ρημαδογκάτζετ το ανάλογο τραγούδι...
Κι ένας χαμένος ελέφαντας αξίζει πάντοτε πιο πολύ από δυο στήθεια κοριτσιού που σαλεύουν.
Και μη γελάς και μη κλαις και μη χαίρεσαι.
Μη σφίγγεις άδικα τα παπούτσια σου σα να φυτεύεις πλατάνια.
Το δες αυτό;
Ενδιαφέρον πολύ, losTrome. Κάθε αναφορά στον Μουντέ αξίζει της προσοχής μας και του σεβασμού.
Alberich, μη το λες αυτό. Στα μυστήρια της ζωής ανήκει και το να γευθείς ποτέ τα ροζούλικα και μυρωδάτα στηθάκια κοριτσιού, με κείνον τον αλαφρύ χρωματισμό της εφηβείας (Θέ μου, συχώρεσέ με) και του ίδιου κοριτσιού να τ' απαντήσεις άλλοτε - μεστά, βαριά, χρωματισμένα γύρω από τις θηλές με την άλω την εγκυμονούσα, που σ' αφήνει άλαλο έτσι όπως σαλεύουν, δώθε-κείθε. Από τα πιό δυνατά σημεία (όχι τέρατα κι ελέφαντες) του βίου μας σ' αυτή τη μαύρη γή.
Καλημέρες (κι ό,τι σ' αποζητούσαν οι συντρόφοι).
Θα το νηστέψω το φιλί ώσπου να με φιλήσεις."
Χμ,μου ΄βάζετε ιδέες..
Ο ποιητής, αγαπητή μου Regina, ο ποιητής, όχι εγώ. ;-))
Φιλιά.
mia kalimera na po
eisai kala?
H IΩΝΙΚΗ ΛΕΠΤΟΤΗΤΑ, ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ΝΑ ΓΡΑΦΤΕΙ ΚΑΤΙ ΑΠΛΑ...ΘΑΡΡΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΛΟ ΕΙΝ ΕΥΚΟΛΟ! ΟΥΤΕ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΜΑΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΔΕΝ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΕΔΩ.ΕΧΟΝΤΑΣ ΕΝΤΟΠΙΣΕΙ ΚΑΙ ΓΩ ΑΥΤΗ ΤΗ ΜΟΝΟΛΙΘΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΤΟΣΟ ΣΕ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΟΣΟ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΑΦΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΗ ΚΑΙ ΒΑΡΥΓΔΟΥΠΗ (ΝΤΟΥΠ) ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ, ΘΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΩ ΝΑ ΚΟΨΩ ΚΕΙΝΑ ΤΑ ΠΙΟΤΕΡΟ ΕΥΗΧΑ ΜΑ ΚΑΙ ΤΟΣΟ ΕΥΩΣΜΑ "ΛΕΜΟΝΑΚΙΑ" ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΘΥΜΑΜΑΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΣΕ ΜΑΚΡΙΝΗ ΜΑΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ.
Φχαριστώ για το σχόλιο Harouf σε αυτό το παλαιό ποστ (προ 3 ετών). Αλήθεια ποιός είστε και ποιά συνάντηση μνημονεύετε εδώ; 'Οπως και νά 'χει καλήν σας όρεξη. Ο ίδιος.
Ku-wait και θα δεις.
Δημοσίευση σχολίου