Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2008

κάτι σαν πνοή ή ατμός


Πλείστοι 'Ελληνες ήταν ρεαλιστές, με τα δυο τους πόδια να πατούν σταθερά στη γη. Η «ψυχή» δεν ήταν κάτι που τούς ενδιέφερε και πολύ. Τούς αρκούσαν ασαφείς έννοιες, κληρονομημένες από την πρωτόγονη πίστη και καθαγιασμένες με την αποδοχή τους από τον 'Ομηρο, ότι δηλ. η ψυχή ήταν κάτι σαν πνοή ή ατμός που έδινε ζωή στο σώμα, αλλά με τη σειρά της μπορούσε να λειτουργήσει αποτελεσματικά μόνο χάρη στο σώμα. Με το θάνατο το σώμα φθειρόταν και η «ψυχή», χωρίς κατοικία πια, καταντούσε ωχρή και σκιερή ύπαρξη, χωρίς νόηση ή δύναμη. Ακόμη και για εκείνους που, μέσω των μυστηρίων, έλπιζαν σε κάτι καλύτερο μετά το θάνατο, αποτελούσε κάτι το νέο και εκπληκτικό η [σωκρατική] φράση ότι η «ψυχή» ήταν η έδρα των ηθικών και διανοητικών δυνάμεων και πως είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία απ' ό,τι το σώμα.


W. K. C. Guthrie, Οι 'Ελληνες φιλόσοφοι από τον Θαλή ώς τον Αριστοτέλη, (μτφρ. Α. Σακελλαρίου, έκδ. Παπαδήμα 2004 (5η), σ. 88).


Δεν υπάρχουν σχόλια: