των Αγίων Πάντων ο κοκκινολαίμης

.................................Ι

Σουσάμι από την χούφτα της παιδίσκης
κι άχραντο φως αφού ετσιμπολόγησε
και ξεδίψασε δρόσον ο κοκκινολαίμης,
δέκα φορές πάνω απ’ την πόλη μας
κυκλοτερώς πετάρισε, πριν κουρνιάσει
στου βυζαντινού ναϊδρίου των Αγίων Πάντων
το κωδωνοστάσιο, Αμπελόκηποι

και τι μενεξεδένια η ώρα!
και τι μενεξεδένια τα επιγράμματα
εις Ουρανίαν Αφροδίτην πτερόεντα
που ανέθεσε ο κοκκινολαίμης
αοιδός!

..................................ΙΙ

Κυδωνιώντες οι μαστοί εξωθούσαν
το λινό μπλουζάκι διεκδικητικά πολύ
και σιγοντάριζαν άσματα του υμέναιου
κι επιθαλάμια, άλλοτε, και είπα τώρα
έτσι να κάνει λίγο η μέρα, να παραμερίσει,
και θα φανερωθεί η Μάρω της οδού Σμολένσκη
κρατώντας ένα ματσάκι αρμπαρόριζα
και θα μάς φανερώσει, λέει, ψέματα
απαστράπτοντα
την κρυφή ισορροπία, την εύθραυστη,
πότε δένουν καρπό οι κυδωνιές
στον μυστικό κήπο
πίσω από το ναΐδριο
των Αγίων Πάντων.

................................ΙΙΙ

Κάπως έτσι το βλέμμα του Μιχαήλ Χωνιάτη
αποθαύμασε,
όταν παράφορα εαρινή
η αττική του ενδεκάτου αιώνα φύση,
εκ θεμελίων αποθαύμασε το ναΐδριο
σταυροειδές μετά τρούλου,
οι κιονίσκοι μάρμαρο Καρύστου,
όπου θα θρυμματίζονταν επερχόμενες
οι ιαχές ποδοσφαιρόφιλων.

.................................IV

Τα μαλλιά της αντηχούν
σχήματα του αέρα
ορθοπεταλιά
και του κοκκινολαίμη
το πετάρισμα
ενύπνιο.

Χρήστος Μπουλώτης

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Νέα Εστία (2006). - Κατόπιν στον τόμο Τα ποιήματα του 2006 (επιμ. Γ. Ευσταθιάδης - Κ. Γ. Παπαγεωργίου, έκδ. Κοινωνία των (δε)κάτων, Αθήνα 2007, σσ. 86-87). Από τον ίδιο τόμο είναι παρμένα και τα I και II εδώ δημοσιευμένα.

απόδοσις

Αν ρωτήσετε τους 'Ελληνες που συνάζονται τη νύχτα του Πάσχα στις εκκλησιές τί είναι η Ανάσταση του Χριστού και τί σημαίνει ότι νικήθηκε για όλους μας ο θάνατος, φοβάμαι ότι και οι πιο πιστοί θα δυσκολευτούν να απαντήσουν. Οι περισσότεροι 'Ελληνες διδάχτηκαν μόνο στα «θρησκευτικά» του σχολείου κάποια σχολαστικά σκαριφήματα νεκρών εννοιών, απωθητικά της πίστης, ή τρέφονται με τις συμβατικές ηθικολογίες του άμβωνα και των θρησκευτικών εντύπων.

Αν κάποιος από αυτούς τους ανθρώπους που συνάζονται τη νύχτα του Πάσχα στην εκκλησιά, τούς βρείτε μιαν άλλη ώρα στο γραφείο τους, στο μαζαγί ή σε μια κοσμική συντροφιά και τους ρωτήσετε για την πίστη τους, θα σάς μιλήσουν με την αόριστη κενολογία κάποιων κοινότυπων κλισέ: για κάποιο «ανώτατο Ον» ή για την απροσδιόριστη «τυχαιότητα» ή θα σάς πούν ότι χρειάζονται μια συγκριτική των θρησκειών για να διαλέξουν «ελεύθερα» (δηλαδή διανοητικά) την πίστη τους. Μπορεί και να σάς αρνηθούν την κουβέντα, γιατί η προοδευτική τους τοποθέτηση δεν τούς επιτρέπει ούτε και να θέτουν τέτοια προβλήματα.

Κι όμως, όλοι αυτοί τη νύχτα της Ανάστασης θα συναχτούν στις εκκλησιές και θα νιώσουν οικείοι. Γιατί το λαϊκό σώμα της εκκλησίας τούς νιώθει όλους δικούς του, και είναι παιδιά του, δεμένα οργανικά με αυτό το σώμα, όσο τολμάνε ακόμα να σταυροκοπιούνται δειλά στο μισοσκόταδο, να λένε με τα χέρια τους την άρρητη προσευχή των καρδιών τους. Γιατί δεν υπάρχουν «τύποι» και «συνήθειες» αποκομμένες από τη βαθύτερη μέσα μας δίψα και νοσταλγία.

Οι τύποι και οι συνήθειες ίσως να έχουν, καμιά φορά, πολύ περισσότερη αξία από τις κωδικοποιημένες πεποιθήσεις, ίσως να κρατάνε το δρόμο πολύ πιο ανοιχτό για τη ζωή, που είναι αμεσότητα σχέσης.

δια χειρός Χρ. Γιανν. (δημοσιεύτηκε στη: Ρουμελιώτικη Εστία (αρ.φυλ.74, Μάρτιος-Απρίλιος 2007) με τίτλο: Τρυφή των πάντων). Απόδοση του χριστιανικού Πάσχα σήμερα. Από το ίδιο άρθρο απόσπασμα πέρσι εδωδά.

χαρισμένο

το κάτεργο

«Ω, ήταν μεγάλη ευτυχία για μένα η Σιβηρία, το κάτεργο! Λένε ότι είναι φρίκη, ντροπή, κάνουν λόγο για δικαιολογημένη αντίδραση... ένα κάρο βλακείες! Μόνο εκεί άρχισα να κάνω μια σωστή, ευτυχισμένη ζωή, εκεί κατάλαβα τον εαυτό μου... εκεί ένιωσα τον Χριστό... Τότε μού ήρθαν οι καλύτερες σκέψεις, τώρα ξανάρχονται αλλά δεν είναι τόσο καθαρές! Ω, αν κατορθώνατε και σεις να σάς στείλουν στο κάτεργο!»

Φίοντορ Ντοστογιέφσκι

Λάζλο Φολντένυϊ, Ο Ντοστογιέφσκι διαβάζει Χέγκελ στην Σιβηρία και κλαίει!..., (έκδ. Αρμός, Αθήνα 2008, σσ. 44-45).

του πόνου το μάλαμα - ή αλλιώς, η εξορία από την ιστορία

Η εξορία από την ιστορία συνετέλεσε ώστε να ωριμάσει στον Ντοστογιέφσκι η πίστη στο θαύμα – αλλά και στην συναίσθηση ότι η σύγχρονη τάξη του κόσμου υπακούει σε έναν βάναυσο νόμο. Η ιστορία δεν αποκαλύπτει την καθαρή ουσία της παρά μόνο σε αυτούς που προηγουμένως έχει ξεγράψει η ίδια. Αυτή η σκέψη ούτε κάν πέρασε από το μυαλό του Χέγκελ, αν και παρέδιδε μαθήματα ιστορίας δέκα χρόνια. Ο Ντοστογιέφσκι δεν χρειάστηκε μια δεκαετία περισυλλογής. Γνώριζε εμπειρικά ότι καμιά εποχή δεν είχε διατυμπανίσει τόσο την απόρριψη του πόνου όσο αυτή που αντλούσε την κουλτούρα της από το Διαφωτισμό – εντούτοις, δεν μπόρεσε να εξαφανίσει τον πόνο, αλλά μόνο να κρύψει το γεγονός ότι η ίδια είχε τις ρίζες της σ' αυτόν. Ο εσωτερικός και κρυμμένος πόνος έρχεται στο φώς και γίνεται ολοφάνερος όταν τα όρια της ζώνης επιρροής της νεώτερης ιστορίας γίνονται ορατά – στην προκειμένη περίπτωση γι' αυτούς που αποκόπηκαν (ή αποκλείστηκαν) από την ιστορία. Αυτή η διαπίστωση, κάτι σαν πραγματικός φωτισμός, δεν εξαφανίζει βέβαια τον πόνο, αλλά συντελεί ώστε αυτός, αντί να ροκανίζει εσωτερικά το άτομο που προσπαθεί να τον πνίξει, να το οδηγεί μάλλον σε κάποια σωτηρία, δηλαδή στην υγεία και στην εσωτερική ισορροπία.

Λάζλο Φολντένυϊ, Ο Ντοστογιέφσκι διαβάζει Χέγκελ στην Σιβηρία και κλαίει!..., (έκδ. Αρμός, Αθήνα 2008, σσ. 14-15).

στον ποετάστρο που το πρότεινε

τρυγών

της Μαριάννας

.....ταξίδιον ατελεύτητον η ομορφιά όταν η ευμένειά της σταλάζη ορμήν ζωής
.....ιδού είδον το σώμα σου ληστείας σκευή και τελώ άρπαξ μόνον εις του πόνου το μάλαμα
.....τα αιγαιογλάρονα νυφοστόλι σου ως οιακοστροφείς φεύγουσα εν αστραπαίς
.....πάρεξ κατανύσσουσα υπερασπίζεσαι μαύρες αφροδίτες εις ουσίωσιν καταστερισμού τρυγόνος φιλερήμου

'Εαρ ΒΘ'
ΤΑΜΥΝΑΙ

Φρέσκος και ερωτικός ο κορυφαίος Β.Ν. Μπόνος.

οδίτης ξανά

Των λυπηρών επαγωγαί χειμάζουσι
την ταπεινήν μου ψυχήν,
και συμφορών νέφη την εμήν καλύπτουσι καρδίαν,
θεονύμφευτε,
αλλ' η φως τετοκυία
το θείον και προαιώνιον,
λάμψον μοι το φως
το χαρμόσυνον.

Μέγας παρακλητικός κανόνας, ποίημα κυρού Θεοδώρου Δούκα του Λάσκαρι
και επιληπτικού (τροπάριο α' ωδής)

-----
Ροδόπης μνημονεύουν τα μηνολόγια σήμερα.

συρμή

Το γουν πρόβατον / μικρού τέθνηκε γαρ.

Μενάνδρου, Δύσκολος (438).