"Μόνον όταν υπάρχει η ένταση τα μάτια κολακεύονται και θεωρούν τις πλευρές του κυλίνδρου κατακόρυφες και τις πλευρές του στύλου ευθύγραμμες".
Π. Μιχελής, Σχόλιο στις οπτικές διορθώσεις της κλασικής τέχνης (1951).
-----
Το σχόλιο αυτό εφαρμόζεται και στους στύλους του Παρθενώνα. Ο ίδιος.
11 σχόλια:
Τρίτη σήμερα και δεν μπορώ να αντισταθώ να προσάψω στο παρόν τα κατανυκτικά τροπάρια του σημερινού όρθρου.
Πλύνόν με, τοις δάκρυσί μου Σωτήρ, ότι ρερύπομαι εν πολλαίς αμαρτίαις· διό και προσπίπτω σοι, ελεήμον. 'Ημαρτον, ελέησόν με ο Θεός.
Από τους αίνους της ημέρας.
Αναλόγισαι ψυχή, πώς παρασταθώμεν τω κριτή· επί βήματος φρικτού, τίθενται θρόνοι φοβεροί, και των ανθρώπων αι πράξεις διελέγχονται. Τότε ο κριτής ο αδυσώπητος. Εκεί το πυρ δεινώς συμπαρίσταται, ώσπερ αγρία θάλασσα, συν ήχω κατακαλύψαι τους πταίσαντας. Αναλογίζου, ταύτα ψυχή μου, και τα έργα σου εύθυνον.
Κάθισμα της οκτωήχου μετά την α' στιχολογία του όρθρου.
Εκ του Πεντηκοσταρίου. Ο ίδιος.
H αναφερόμενη ενταση στα ματια σε τι αραγε παραπέμπει?
Καπου διάβαζα οτι η κλασική τεχνη απαιτεί αυτιά ανοιχτά και πνευματα προθυμα.Πόσοι ομως απεμειναν που σκεφτονται ετσι?
Σας ευχαριστώ για το σχόλιο. Η "ένταση" αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο αποδίδονται οι κατακόρυφες των στύλων των αρχαιοελληνικών ναών, κάτι που αντιλαμβάνεται η οπτική των ματιών μας. Οπότε δεν πρόκειται για "ένταση στα μάτια", αλλά για "ένταση" που αντιλαμβάνονται τα μάτια. Για την ακρίβεια η "ένταση" αυτή στους στύλους (πρόκειται για τεχνικό όρο, θα έλεγα) δίνει την εντύπωση ότι οι στύλοι είναι κάπως ενώ δεν είναι. Η ευθύτητά τους, συγκεκριμένα, το κατά πόσο είναι ίσιοι, δεν είναι παρά μια έξυπνη οφθαλμαπάτη, την οποία καλλιέργησαν ενσυνειδήτως οι αρχαίοι και μάς υπέβαλλαν με το έργο τους. Υπάρχει μάλιστα σχετική επιστημονική εργασία του μεγάλου μαθηματικού πνεύματος του μεσοπολέμου, του καθ. Καραθεοδωρή, για την "ένταση" των στύλων του Παρθενώνα (αποκλίσεις από την κάθετο κλπ.). Ο Μιχελής γράφει από την σκοπιά του κριτικού τέχνης. Ευχαριστώ.
Υ.Γ. Βέβαια αυτό που θέτετε εσείς είναι μια άλλη παράμετρος. Πώς αντικρύζει κανείς την αρχαία τέχνη; Είναι βέβαια ένα ερώτημα. Και πάλι ευχαριστώ. Ο ίδιος.
Κι ένας στίχος από το πρώτο Στιχηρό Προσόμοιο εις το Κύριε εκέκραξα με θέμα την Σαμαρείτιδα του σημερινού εσπερινού:
"Παρά τω φρέαρ Χριστός την Σαμαρείτιν, ευρών εξητήσατο, ύδωρ πιείν εξ αυτής, διψών την ταύτης διόρθωσιν, και σωτηρίαν...".
Ξαναγραφω το ερωτημα γιατι μαλλον κατιδεν πηγε καλά κατα την αναρτηση
Ποια ειναι η συλλογιστικη που ακολουθείτε κατα την ανάρτηση των post σας.Γιατι παραθέτετε μόνο παραπομπές(ασχολίαστες)?ΟΚ περι αυτονομίας καιελευθεριας του blogger and so on.....Oμως η γνώση δεν εχει ουσία οταν μεταδίδεταιαπλουστευμένη ( μεσω ισως ενος συντομου και εμπεριστατωμένου σχολιασμου-ανοιχτού φυσικά προς συζήτηση) παρά οταν παρατίθεται πρωτογενήςκαι ανεπεξέργαστη?
Επισημαίνεται το αυτονόητο...Η ως ανω ερώτηση δε στοχεύει να υποβιβάσει το status του blog σας η εσας τον ίδιο.Κάθε άλλο.....η πρόθεση είναι καλοπροαίρετη
Σάς ευχαριστώ για την νέα σας παρέμβαση (αν και με λυπεί η ανωνυμία) και φυσικά για την καλή σας πρόθεση. Αυτό δείχνει πως σάς ενδιαφέρουν οι αναρτήσεις σε τούτο δω το άωρον τετράδιό μου.
Σάς βεβαιώ πως πρόκειται όντως για ένα τετράδιο σημειώσεων. Είμαι πολύ κουρασμένος από το κυνήγι της βιωτής (τουλάχιστον αυτήν την εποχή) για να σταθώ στα κείμενα περισσότερο, κάτι που ασφαλώς θα ήθελα.
Το λιγότερο που θέλω, όμως, είναι να νουθετήσω κάποιον που με διαβάζει. 'Ισως-ίσως να μην θέλω ούτε και το να συζητήσω μαζί του... (μη το φοβηθείτε αυτό που λέω). Αν φυσικά το κατάφερνα το να συζητήσω μαζί του!... Κάτι που θα ήταν όντως πολύ σπουδαίο!.
'Ομως, ποιός σήμερα επιθυμεί να συζητήσει; 'Ολοι κοιτούν να σε καρφώσουν στον τοίχο για τις αντιλήψεις σου. Και να ζητήσουν και τα ρέστα.
Αναρτώ, λοιπόν, όλην μου την μέθη, (σάμπως να την κρεμώ με μανταλάκια μαζί με τα άπλυτά μου, θα έλεγα) αυτήν που νιώθω στα διαβάσματά μου. Τα οποία πάλι δεν είναι όλα σύγχρονα των αναρτήσεων. Σύγχρονα, φερ' ειπείν, είναι τα ψήγματα από το Πεντηκοστάριο που τα συλλέγω με περισσή φροντίδα και αγάπη και δίψα (σάς βεβαιώ) κάθε μέρα.
'Αλλοτε πάλι, άφηνα κάποιον, παράλληλα, σχολιασμό. Και στο μέλλον θα ξανααφήνω ίσως. 'Οχι τώρα όμως, που πνίγομαι στις υποχρεώσεις της βιωτής.
Από την άλλη μεριά, πολλές φορές θα έχετε διαπιστώσει πως οι αναρτήσεις μου αποτελούν σειρά ολόκληρη, όπως από του Σεπτεμβρίου μέχρι του Μαρτίου περίπου, οπότε αφορούσαν τον έρωτα. Αν και, για να λέμε του στραβού το δίκιο, τα περί ωραιότητος άρχισα να τα καταχωρώ ήδη από του Ιουνίου. Μελετείστε την σειρά αυτή και δεν θα χάσετε. Σε ό,τι σχολιάσετε από το παρελθόν θα προσπαθήσω να ανταποκριθώ. Τίποτα δεν χάνεται. Στο blog αυτό δεν κοιτάμε την επικαιρότητα. Ούτε και μένουμε στην επικαιρότητα του πιο σύγχρονου-σημερινού post.
Για τους μυστικούς της μελέτης είναι που υπάρχει το blog (το έχουμε ξαναπεί). Αλλά βρέστε και τα μυθεύματα που καταχωρώ ως άσημος γραφέας, δική μου γραφή. Ελπίζω να έχουν κάτι να σάς πουν (και μη δαγκωθείτε ;)). Ελπίζω να κάλυψα τα ερωτήματά σας. Με ενδιαφέρον, καταλήγω, ο ίδιος.
Eυχαριστω για τις οδηγιες πλοηγησης στο blog.Oσον αφορά τις ετεροκλητες εξηγησεις που παραθεσατε για την αποφυγή σχολιασμού των επιλεγμενων κειμενων σας επιλέγω να κρατήσω μονο την ελλειψη χρονου λογω υποχρεώσεων- οι υπολοιπες πινελιές απαισιοδοξίας μαλλον δε σας ταιριάζουν.
Το δοξαστικό των στιχηρών Εις το Κύριε εκέκραξα του σημερινού εσπερινού, που εισέτι αναφέρεται στο περιστατικό με την Σαμαρείτιδα, καταλήγει (υποκείμενο εννοείται ο Χριστός):
"...θέλων ελκύσαι όντως αυτήν, την θηρευομένην υπό του πολεμήτορος εχθρού, και ποτίσασθαι ύδωρ ζων, την φλεγομένην εν τοις ατοπήμασι δεινώς, ως μόνος εύσπλαγχνος και φιλάνθρωπος".
Στον γλυκύ ανώνυμο δίκην παραπόνου: 'Ωστε με βρίσκετε κομμάτι αισιόδοξον! 'Ιδωμεν. Ο ίδιος.
Η διαφαινομενη απαισιοδοξη διαθεση δεν ειναι μεμπτή...ιδίως οταν αυτή ποτελεί σημαδι των καιρών μας
Αποκτά δε μεγαλύτερη σημασία οταν η παραδοχή της οδηγεί στην πορεία για αλλαγή
Και ελπίζω να συγχωρήσατε τη λανθασμένη επιλογή της λέξης παραπομπή στο χθεσινό μου σχόλιο......αναφέρθηκα σε ασχολιαστες παραπομπές ενώ επρεπενα γράψω ασχολιαστα αποσπάσματα
Ζητούμε λοιπόν και δικά σας σχόλια όπου νομίζετε και όπου δεν υπάρχουν. Χαιρετώ, αν και θα ήθελα να διατελώ από την πηγή εκείνη την δροσίζουσαν καύσωνας, που λέει και το κάθισμα της εορτής μετά την β' στιχολογία στον σημερινό (Παρασκευή μετά την της Σαμαρείτιδος) όρθρο.
Και ένα στιχηρό προσόμοιο των αίνων του ίδιου όρθρου καταλήγει:
"είχε σύνηθες αντλείν, ύδωρ άλλο το χθόνιον· ό αλλόμενον, εν τη ταύτης [της Σαμαρείτιδος] καρδία ανεδείχθη, ως πηγή τις άλλη νέα, παθών δροσίζουσα καύσωνας".
Υ.Γ. Ελπίζω να συμφωνείτε πως η διατύπωση του Μιχελή είναι όντως σπουδαία. Ο ίδιος.
Εκείνο το "κολακεύονται" ραγίζει καρδιές.
Δημοσίευση σχολίου