Κυριακή 30 Μαρτίου 2014

και άλλα μινωικά τινά



Ως «Πότνια θηρών» φέρεται η:
Ρέα
Βριτόμαρτις
Δίκτυννα
Αφαία

Τέσσερεις θεές της προελληνικής (μινωικής) Κρήτης.



*



Προελληνικά - προομηρικά φέρονται και τα ονόματα των εξής θεών που δεν ερμηνεύονται στην Ελληνική και Ινδογερμανική (κατά τον συγγραφέα) φιλολογία. Πρόκειται, δηλαδή, για λέξεις/ονόματα μη ελληνικής μιλιάς:
Αθηνά (που μοιάζει να είναι η Μεγάλη Θεά της Κρήτης)
'Αρτεμις
Αφροδίτη
'Ηφαιστος



*


Αντιθέτως, ερμηνεύονται κατά την ελληνική λαλιά και φιλολογία τα εξής ονόματα θεών: 

Δίας - Ζευς
'Ηρα
Διώνη
Ποσειδών
'Αρης
Δήμητρα
Εστία



*



Η Αθηνά δεν είναι αρείας (ινδογερμανικής) καταγωγής θεά, αλλά περισσότερο μοιάζει μεσογειακού ταμπεραμέντου παρθένα. Δεν είναι όμως «Πότνια θηρών».
Η λατρεία της απαντά στην Αττική αλλά και την Ρόδο, δηλαδή σε περιοχές που έχουν πρόσβαση στο Μινωικό κόσμο. Ναός της, βέβαια, ιδρύεται και στις Μυκήνες!
Το ενδιαφέρον της για την Πόλη και τις Τέχνες το διατήρησε από την παλαιά Κρητική θρησκεία. Αργότερα οι 'Ελληνες τής έδωσαν τον γνωστό πολεμοχαρή της χαρακτήρα!



*



Στοιχείο τελετουργικό: ιερό αντικείμενο στα Αττικά Βουβάνια αποτελεί ο «πέλεκυς», δηλαδή ένα κυρίαρχο κρητικό στοιχείο.



*



Η Αφροδίτη είναι και αυτή μια μη-Ελληνική, αλλά σαφώς μεσογειακή θεότητα. Την εποχή του Ομήρου δεν είχε ακόμη πλήρως ελληνοποιηθεί. Ο 'Ομηρος την θέλει γεννημένη στην Κύπρο, την οποία θεωρεί ξένη χώρα!
Είναι η Αφροδίτη η κρητική Αριάδνη;
Ο Θησέας έφερε στην Ιωνική Αθήνα την λατρεία της Πανδήμου Αφροδίτης αλλά και της Επιτραγίας.
Ο Κάδμος την έφερε στην Μινυακή Θήβα.
Τα ταξείδια και των δύο έφτασαν, άλλωστε, όντως έως την Μινωική Κρήτη.



*



Η 'Αρτεμις δεν εξηγείται ως Σημιτική ή Ινδογερμανική λέξη. Είναι μεσογειακή λέξη, όχι όμως και Μινωική.
Είναι επίσης παρθένα και κυνηγός, όπως η Βριτόμαρτις και «Πότνια θηρών, όπως η Μεγάλη Μητέρα.
Είναι παρθένα σαν την Δίκτυννα και την Αφαία.
Το επίθετο Ροκκαία που της δόθηκε είναι προελληνικό.



*



Η 'Ηρα πήρε τη θέση της Μεγάλης Μινωικής θεότητας και αυτό έλαβε χώρα στο 'Αργος.



*



Την Ρέα (να ένα ετεοκρητικό όνομα), την Μεγάλη, δηλαδή, Μητέρα της Κρήτης, αλλά και τον γιό της, τον Δία βρήκαν οι 'Ελληνες στην Κρήτη και τους αποδέχτηκαν.
Αποδέχτηκαν μάλιστα τον Δία ως νεογέννητο βρέφος. Δεν υποψιάζονταν, βέβαια, ποτέ τον θεό τους ως βρέφος-μωράκι!



*



Και ο Διόνυσος από την Φρυγία πέρασε στην Κρήτη, όπου έγινε Ζαγρεύς, πριν ακόμη οι 'Ελληνες τον γνωρίσουν από την Θράκη, τον 11ο αι.



*



Η Ρέα – Σεμέλη, λοιπόν, γεννά όλη την Ολυμπιακή Αδελφότητα του Ζηνός!
Μα ο Κρόνος –σύζυγος της Ρέας- δεν υπάρχει στην Μινωική θρησκεία!
Ενώ στην Φρυγία είναι ο Αρκήσιος.



*



Στην έσχατη Μινωική περίοδο, που είναι και Πρωτοελληνική, τα ονόματα:
Πασιφάη (σεληνιακό όνομα)
Ευρώπη
Αριάδνη
είναι ελληνικά. 'Ηρθαν με τους νεοεισερχόμενους 'Ελληνες στο νησί.
Βέβαια, ο ήλιος, η σελήνη, τα άστρα υπάρχουν στην Μινωική (=προϊστορική κρητική) θρησκεία.



*



Η Κρήτη από τον 9ο αιώνα εισερχόταν στην φθορά, η θρησκεία της όμως δεν έσβησε:
Είναι, ακριβώς, κατά τα μετα-ομηρικά χρόνια που μετακομίζει ο Απόλλων Δελφίνιος από την Κρήτη στους Δελφούς (βλ. Ομηρικόν 'Υμνο εις Απόλλωνα) μαζί με την καθαρτική (purificatory system) λατρεία του.
Ιεραποστέλλεται, ακριβώς, στους Δελφούς, μετονομάζοντας, αυτός ο Δελφίνιος, το «Πύθο» σε «Δελφούς», πράγμα που έλαβε χώρα κατά τον 8ο αιώνα.



*



Τα Ελευσίνεια ονόματα του μύθου είναι όλα Ελληνικά:
Κόρη και Δήμητρα, είναι ελληνικά δημιουργήματα.
Αλλά πολλές από τις τελετές τους μπορεί να είναι και προελληνικές.
Η επιστροφή της Γαίας θεάς την άνοιξη από τη γη εικονίζεται σε ένα μινωικό δαχτυλίδι που βρέθηκε σε Μυκηναϊκό τάφο στη θηβαϊκή Θίσβη.




Σκόρπιες σημειώσεις συγκεντρωμένες στο αναγνωστήριο της Γενναδείου την άνοιξη και το θέρος εκείνο, του 1997, φυλλομετρώντας και μεταφράζοντας περικοπές εκ του L.R. Farnell, Cretan influence in Greek religion (με παραπομπές βέβαια τόσο στο πεντάτομο έργο του: Cults, όσο και στο επίτομο: Hero-cults). Ως εκ τούτου, ως άνω απηχούνται δικές του απόψεις, πολύ όμως ενδιαφέρουσες κατ' εμέ. Ο ίδιος.


Υ.Γ. Ενδιαφέρον άρθρο με σχετικές αναφορές περί την Λακωνική Δίκτυννα, είναι του: Γιώργου Σταϊνχάουερ, να λακωνικό ανάθημα στη Δίκτυννα", έν: Αριάδνη (Επιστημονική Επετηρίδα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, τόμ. 6, Ρέθυμνο 1993, σσ. 77-88), όπου αναφέρεται και το σημαντικό εκ του Etymolog. Magnum: "Βρίτον τουτέστιν αγαθόν".-
 
ΥΓ.2. Πρβλ. Παυσανίας, Ελλάδος περιήγησις. Κορινθιακά, 30: Οι Κρήτες λένε [...] ότι από τον Δία και την Κάρμη, κόρη του Ευβούλου, γεννήθηκε η Βριτόμαρτις, που χαιρόταν να τρέχει και να κυνηγάει και η οποία ήταν φίλη της Άρτεμης. Για να ξεφύγει από τον Μίνωα που την ερωτεύθηκε, ρίχτηκε σε δίχτυα, που είχαν αφεθεί για να πιάσουν ψάρια. Η Άρτεμη την έκανε θεά και τη λατρεύουν όχι μόνο οι Κρήτες αλλά και οι Αιγινήτες, που υποστηρίζουν πως εμφανίζεται στο νησί τους η Βριτόμαρτις. Οι Αιγινήτες της δίνουν την επωνυμία Αφαία και οι Κρήτες Δίκτυννα.-

Δεν υπάρχουν σχόλια: