Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2015

γένος Ρωμαίων


Το γένος των Ρωμαίων ήταν μια αναλυτική κατηγορία που έχανε τη λειτουργικότητά της. 'Εμοιαζε με ψεύτικη ταυτότητα, ήταν μια δυσεξήγητη ονομασία. Για αιώνες, το γένος των Ρωμαίων είχε καλύψει ιδεολογικά εθνικές και θρησκευτικές αντιθέσεις, που μπορούσαν να θέσουν σε αμφισβήτηση την πολιτική εξουσία. Η πολιτική σκοπιμότητα της ψεύτικης καταγωγής μπορούσε να προκαλέσει σύγχυση, όμως η προσωνυμία Ρωμαίοι διατηρήθηκε όσο και το Βυζαντινό Κράτος, χάρη στην ιδεολογία της οικουμένης.
Είναι χαρακτηριστικό πάντως ότι σε μια περίοδο συρρίκνωσης του Βυζαντινού Κράτους, ο αυτοκράτορας Ιωάννης Γ΄ Βατάτζης δέχεται την ελληνική εθνική καταγωγή του. Απαντώντας στον πάπα Γρηγόριο Θ΄, ο οποίος απευθύνεται σ' αυτόν ονομάζοντάς τον Γραικό, ο βυζαντινός αυτοκράτορας βεβαιώνει ότι ο μέγας Κωνσταντίνος παραχώρησε τη βασιλεία των Ρωμαίων στο γένος των Ελλήνων [Βλ. Ι. Σακελλίων, «Ανέκδοτη επιστολή του αυτοκράτορος Ιωάννου Δούκα Βατάτση»].

Πάρις Γουναρίδης, Γένος Ρωμαίων: βυζαντινές και νεοελληνικές ερμηνείες (έκδ. 'Ιδρυμα Γουλανδρή-Χορν, Αθήνα 1996, σ. 14). 

Δεν υπάρχουν σχόλια: