άραγε δεσμά;

τους κόπους του αναβαινοκαταβάσματος *

Καταπλήττει των βροτών, έννοιαν πάσαν πάντα νούν,
το εν σοί συντελεσθέν, υπερφυέστατον Αγνή,
θαύμα θαυμάτων, Πανάχαντε Παναγία·
ότι χρονικώς ο αΐδιος, ώφθη ως βροτός εκ της κοιλίας σου,
και Γαβριήλ ο Άγγελος Κυρίου, τη Θεοτόκω εκραύγαζε·
Χαίρε Παρθένε, χαίρε η Μήτηρ,
του Δεσπότου και Κτίστου μου.

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Θεοτοκίον γ΄ ωδής Κανόνος Ικετηρίου εις τον Άγιον Διονύσιον τον εν τω Ολύμπω εν Ακολουθίαι του οσίου πατρός ημών Διονύσιου του εν Ολύμπω του Θαυματουργού (έκδ. Ι. Μ. Διονυσίου του εν Ολύμπω, 2013, σ. 124).

*

«Αναξιφόρμιγγες ύμνοι,

τίνα Θεόν, τίν' ήρωα

τίν' άνδρα κελαδήσομεν;»*

Τα δύο, βραχείας εκτάσεως, κείμενα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, κατά υποσημείωσιν της μουσικής εφημερίδος, είχαν δημοσιευθεί το πρώτον στο πρώτο φύλλο του πρώτου έτους της πρώτης περιόδου της «Φόρμιγγος» [Δεκ. 1910]. Στην εν λόγω υποσημείωση αναφέρεται επίσης ότι «εν αυτοίς συνδυάζει ο μέγας Παπαδιαμάντης την εκκλησιαστικήν μουσικήν με το Θείον, καθ' ήν ιδίαν αντίληψιν αυτός είχε και καθ' όν τρόπον μόνον αυτός εγνώριζεν».

Γ.Ν. Αντωνακόπουλος, “Ο Παπαδιαμάντης ψάλλων. Δύο κείμενα του Παπαδιαμάντη για την εκκλησιαστική μουσική και μία μαρτυρία για την ψαλτική τέχνη του”, στο περ. Οροπέδιο (τ. 15, Καλοκαίρι 2015, σ. 694), απ' όπου και το motto εκ του Πινδάρου κατ' εκλογήν πρώτιστα του μεγΑλεξάνδρου της νεωτέρας μας παραδόσεως. Ο ίδιος!

-----
* Στο αρχικό motto φρασούλα που γράφει σε επιστολή ο Γεώργιος από την Πορταριά στις 28 Ιανουαρίου 1889, στον ιερέα πατέρα του, εν: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Αλληλογραφία (έκδ. Δόμος, Αθήνα 1992, σ. 193). Στον ίδιο τόμο (σσ. 99-100 κεξ.-104, 112-113, 187-188) και του κυρ-Αλέξανδρου:

Εν Αθήναις, τη 19 Ιανουαρίου 1878.

[...] αναφορά στην εμπόλεμον κατάσταση με τα της Τουρκίας διά την Θετταλομαγνησίαν.