οι μύθοι

Να εμβαθύνεις στη σημασία των μύθων και στην ερμηνεία τους.

Οι μύθοι είναι απολύτως απαραίτητοι και χρήσιμοι, διότι θέτουν όρια στην άπατη αναζήτηση της γνώσης ενσωματώνοντας κανόνες και νόμους σε ένα αφήγημα. Βοηθούν να μη χαθείς σε μιαν αλυσίδα από «γιατί» χωρίς τέλος. Εξυπηρετούν την έμφυτη ανάγκη του νού να αισθανθεί σιγουριά, να κατανοήσει για να πράξει.

Να ξέρεις, ο εκλογικευμένος λόγος είναι βαρετός για τους πολλούς. Οι μύθοι είναι το μέσο για να τούς καθοδηγήσεις στο σωστό μια και δεν θέλουν ή δεν μπορούν να πλησιάσουν την Αλήθεια. Η επιβίωση μιας κοινωνίας εξαρτάται από την ικανότητά της να αναπλάθει μύθους που σφυρηλατούν την συνοχή και την ενότητά της. Αυτό είναι το χρέος των προικισμένων και εκλεκτών.

Αρχικά ο άνθρωπος εμπειρικά επινόησε τον επεξηγηματικό μύθο για να κατανοήσει τη φύση. Έδωσε στα ουράνια σώματα και στα φαινόμενα μυθική υπόσταση. Αργότερα οι μύθοι έγιναν επιστημονικές θεωρίες για να κατανοείς και να αλλάζεις τον κόσμο δημιουργώντας.

Να ξέρεις πως ακόμη και η επιστημονική γνώση δεν είναι τίποτε άλλο από ένα σύνολο μύθων που έχουν δοκιμαστεί στην πράξη με συστηματική παρατήρηση και πείραμα. Είναι οι μύθοι που κάνουν τα αεροπλάνα να πετούν, κρατούν όρθιες τις γέφυρες και τα κτήρια, φωτίζουν τις ηπείρους όταν πέφτει η νύχτα. Όμως δεν είναι παρά μια φτωχή προσέγγιση της υλικής πραγματικότητας στην κλίμακα που μπορούμε να την παρατηρήσουμε και να την επαληθεύσουμε.

Παράλληλα ο άνθρωπος έπλασε μύθους ηθικούς που ιεραρχούν τις αξίες και υποδεικνύουν εμπειρικούς κανόνες συμπεριφοράς. Έπλασε αρχικά ιστορίες με ήρωες και ημίθεους που έδειξαν με τις πράξεις τους τους δρόμους του Καλού αλλά κυρίως επέδειξαν αρετή πολεμώντας με πάθος το Κακό. [...]

Ιωσήφ Σηφάκης, Το κενό και το φώς. Κείμενα πεζά και έμμετρα (έκδ. Αρμός, Αθήνα 2017, σσ. 160- 161).