Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2011

ο χείμαρος της 6ης Σεπτεμβρίου, τ' αρχαγγέλου Μιχαήλ θαύμα εν Χώναις


"πολύς δε θόρυβος είχε σηκωθή. τότε δε συγχρόνως εγίνετο θρήνος των φονευομένων ανδρών και καύχησις των φονευόντων, έρρεε δ΄από αίμα η γη. Καθώς δε (συμβαίνει) όταν (δύο) χείμαρροι ποταμοί ρέοντες κάτω από τα όρη το εκ μεγάλων πηγών σφοδρόν ύδωρ ενόνουσιν εις φάραγγα εντός της κοίλης χαράδρας∙ τον κρότον δ’αυτών εις μακράν απόστασιν εντός των ορέων ακούει ο ποιμήν∙ τοιουτοτρόπως από τούτων συγκρουομένων έγεινε πολεμική κραυγή και ταλαιπωρία". (Δ 449-456)


Περίφραση, γδοὐπος θανάτου ρἐοντος ως ο χείμαρρος εν Χώναις τε κακείνες ταις Παγάσσαις. Απ' ένα της Ιλιάδος (Ορκίων σύγχυσις. Αγαμέμνονος επιπώλησις) ακόμη επεισόδιο. Ο αυτός (ειμί) εις τους αιώνας.


[στο πρωτότυπο έχει ως εξής:]

"... ... ... πολύς δ' ορυμαγδός ορώρει.
ἐνθα δ' άμ' οιμωγή τε και ευχωλή πέλεν ανδρών
ολλύντων τε και ολλυμένων, ρέε δ' αίματι γαία.
ως δ' ότε χείμαρροι ποταμοί κατ’ όρεσφι ρέοντες
ες μισγάγκειαν συμβάλλετον όμβριμον ύδωρ
κρουνών εκ μεγάλων, κοίλης έντοσθε χαράδρης∙
των δε τε τηλόσε δούπον εν ούρεσιν έκλυε ποιμήν∙
ώς τε μισγομένων γένετο ιαχή τε πόνος τε".



οιμωγή = ήτο των ολλυμένων
ευχωλή = ήτο των ολλύντων. Αι λέξεις κείνται κατά χιαστόν σχήμα.
χείμαρροι = επίθετο του ποταμοί: φουσκωμένοι ένεκα του χειμώνος. Επειτα ουσιαστικώθη κατά παράλειψιν του ποταμός. Ο οποίος εδώ κατά πληθυντικόν ετέθη. Αλλ’ως φαίνεται εκ του συμβάλλετον, δύο μόνον αντιθέτους ποταμούς έχει υπ' όψει.
όρεσφι = αντί της γενικής ορέων. Κατ' όρεσφι = κατ' ορέων, από τα όρη κάτω. Εν τοις στίχοις 452-455 νομίζει τις, ότι ακούει τον πάταγον των ποταμών.
μισγάγκειαν = κοιλάς, τόπος, εις ον χαράδραι συμπίπτουσι. Εκ του μίσγω και άγκος = χαράδρα.
συμβάλλετον = ενόνουσιν. 'Εβαλε δυϊκόν, διότι δύο χειμάρρους αντιθέτως ορμώντας φαντάζεται, όπως δύο είναι και οι στρατοί.
όμβριμον = ισχυρόν, σφοδρόν, διά την πολλήν κατωφέρειαν.
κρουνούς = τους λέγει μεγάλους διά τας βροχάς, ας υποθέτομεν, αφού οπερί χειμάρρων ο λόγος.
κρουνών εκ μεγάλων = συναπτέον προς το ύδωρ. Ούτως εξαίρεται του ύδατος η δύναμις.
κοίλης = εντ. χαράδρης = εντός της βαθείας χαράδρας, της κοίτης της χαραχθείσης υπό του ύδατος. Εκ του χαράσσω η λέξις.
τηλόσε = εις μακράν απόστασιν, όπου ευρίσκεται ο ποιμήν
έκλυον = αόριστος (γνωμικός) του κλύω
ποιμήν = συχνά οι ποιηταί εισάγουσι τον ποιμένα ως θεατήν των φυσικών φαινομένων.
ιαχή = πολεμική κραυγή
πόνος = πολεμικός αγών, ταλαιπωρία


(απόδοση, υπό Α.Ξ. Καραπαναγιώτου (1893), έκδοση βασισμένη στην Ιλιάδα του J. La Roche.)

'Αλλο απόσπασμα από το ίδιο έργο εδωδά.

4 σχόλια:

Αστραδενή / Astradene είπε...

καλή χρονιά θείο τραγί!

το θείο τραγί είπε...

Αντεύχομαι! Μα, μετά τόσον καιρό! Πού ήσασταν; Βλέπω μπαίνετε ξανά δυναμικά στο blogging. Εύχαρις, ο ίδιος.

Αστραδενή / Astradene είπε...

Ήμουν παντού! Χαίρομαι που με θυμάσαι, κι εγώ βέβαια σε παρακολουθούσα σιωπηλά...καλό φθινόπωρο!

το θείο τραγί είπε...

Νά 'σαι καλά! Και βέβαια σε ενθυμούμαι και χαίρομαι. Ο ίδιος.