νῆφε ἐν πᾶσι

'Οταν το σώμα της Εκκλησίας, ευχαριστιακή κοινότητα συγκεκριμένη σε τόπο και χρόνο, κηδεύει αγαπημένο, οργανικό μέλος της που εξεδήμησε, η μετοχή στην εκκλησιαστική εκφορά και κατευόδωση ενδέχεται να φωτίζει τη διαφορετική από την τρέχουσα (θρησκευτική-ατομοκεντρική) κατανόηση της σωτηρίας: Είναι η αγάπη των εν Εκκλησία αδελφών που αγκαλιάζει τον μεταστάντα αδελφό και τον εναποθέτει στον «παράδεισο». Ακριβώς όπως η αγάπη του Χριστού αγκάλιασε τον ληστή και τον μετέστησε αυθημερόν «εν παραδείσω». Τα αμαρτήματα, εγκλήματα του ληστή και κάθε ανθρώπου έχουν ελάχιστη ή καμιά σημασία, επειδή η σωτηρία δεν είναι ατομική, πηγάζει από το ανήκειν – το αγαπάν και αγαπάσθαι. Αυτή η πολύ απλή μαρτυρία ίσως απηχεί κάτι από τη γεύση χαράς της εκκλησιαστικής ελπίδας.

Χρήστος Γιανναράς, Το αίνιγμα του κακού (έκδ. 'Ικαρος, Αθήνα Νοεμβρ. 2008, σ. 264).

*

Η ως άνω παράγραφος αντλημένη από το πιο πρόσφατο γιανναρικό (θεολογικό) έργο, ίσως η σημαντικότερη παράγραφος μέσα σε 265 σελίδες κειμένου καθόλου πρωτότυπου (αν εξαιρέσει κανείς το 12ο και το 17ο κεφάλαιο), φωτίζεται από την αφιέρωση του βιβλίου στην πρώτη σελίδα:

...Της Τατιάνας
.............με ευγνωμοσύνη
..για τις ευτυχισμένες μέρες
και τις προτελεύτιες οδυνηρές
.τις αποκαλυπτικά πολύτιμες

*

Η παράγραφος αυτή δεν αναφέρεται στην αποκατάσταση των πάντων αλλά προστρέχει στο κοινό αίτημα για την παράδεισο που βρίσκεται στα χείλη όλων όσων έχουμε βρεθεί σε εξοδίους ακολουθίες. Το θέτει καίρια κι ο Παύλος ήδη με τον σημερινό απόστολο (Β' Τιμόθεον δ' 5-8), όπου η κατάκλειδα:

8 λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος, ὃν ἀποδώσει μοι ὁ Κύριος ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, ὁ δίκαιος κριτής, οὐ μόνον δὲ ἐμοὶ, ἀλλὰ καὶ πᾶσι τοῖς ἠγαπηκόσι τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ.

*

Το 12ο κεφάλαιο στέκεται κριτικά απέναντι στις θέσεις του π. Φλωρόφσκυ για το αναιτιολόγητο του κακού [-"Αν δεν ερμηνευθεί η καταγωγή και η αιτία του κακού σε οντολογικό (υπαρκτικών δεδομένων) επίπεδο, μένει δίχως οντολογικό περιεχόμενο και η αναφορά σε νίκη καταπάνω στο κακό, νίκη που πηγάζει από τον σταυρό και την ανάσταση του Χριστού", (σ.164) και [να] "ερμηνεύσουμε το κακό ως τον τρόπο υπάρξεως του κτιστού με θεληματική όμως άρνηση της προσφερόμενης στο κτιστό υπαρκτικής δυνατότητας να μετάσχει στον τρόπο του ακτίστου...»" (ό.π.), πρβλ. το παράπονο στη σ. 172-], ενώ το 17ο κεφάλαιο εξετάζει εκκρεμότητες γύρω από τον αν ο θάνατος μηδενίζει την ύπαρξη (σσ. 253 κ.εξ.). Την καθόλου ύπαρξη. Αναπόφευκτα ο γράφων βάλλει και την εξόδιο ακολουθία(!;) ή τις ευχές εις κεκοιμημένους για να καταλήξει στην ως άνω διατύπωση χαράς (σ. 264, πρβλ. σσ. 259 και 261-262).


-----
στον τίτλο 3 λεξούλες από το Β' Τιμ. δ' 5.