... για την εκκλησιαστική εμπειρία δεν έχει οντολογική υπόσταση το κακό, έχει όμως οντολογικό περιεχόμενο: Δεν έχει υπόσταση, επειδή κανένα υπαρκτό (ούτε και ο διάβολος) δεν είναι από τη φύση ή ουσία του κακό· το κακό ερείδεται στην ελευθερία λογικών υπάρξεων, όχι σε κάποια δεδομένη φύση που να την υποστασιάζουν (να την καθιστούν υπόσταση, συγκεκριμένη ύπαρξη) έλλογα όντα. Δεν υπάρχει μια δεύτερη, παράλληλη με τον Θεό, αναίτια αιτιώδης αρχή του υπαρκτικού γεγονότος κατά φύσιν κακή, ένας δεύτερος πόλος κακού ανταγωνιστικός της αγαθότητας του Θεού.
'Εχει, ωστόσο, οντολογικό περιεχόμενο η έννοια του κακού, που σημαίνει ότι η ελευθερία των προσωπικών (κτιστών) υπάρξεων μπορεί να συγκροτήσει το κακό ως γεγονός, δηλαδή ως τρόπο της υπάρξεως – τρόπο αντίθετον προς τον Τριαδικό της θείας αγάπης. Να αναγάγει η ελευθερία του έλλογου κτιστού τον τρόπο της κτιστότητας (υπαρκτικό τρόπο του αιτιατού διάφορον του τρόπου της αναίτιας Αιτίας) σε ελεύθερη επιλογή, δηλαδή σε ενεργό άρνηση του τρόπου της όντως υπάρξεως.
Στην προοπτική αυτή, την εκκλησιαστική, η εμμονή στον ατομοκεντρισμό του κτιστού, η ελεύθερη επιλογή του, είναι επιλογή και εμμονή στον τρόπο της υπαρκτικής αυτοτέλειας και ιδιοτέλειας, τρόπο που συνεπάγεται για τα κτιστά την περατότητα και τον θάνατο – είναι επομένως επιλογή του κακού.
Χρήστος Γιανναράς, Το αίνιγμα του κακού (έκδ. 'Ικαρος, Αθήνα 2008, σσ. 143-144).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου