Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί θα πρέπει να είναι ο άρτος και ο οίνος «σύμβολα της ανθρώπινης ζωής και της ανθρώπινης προσωπικότητας». Τούτη η ερμηνεία φαίνεται σαν ένα a posteriori (εκ των υστέρων) συμπέρασμα εξαιτίας του ιδιαίτερου νοήματος που έχουν αποκτήσει οι συγκεκριμένες ουσίες στη Θεία Λειτουργία. Σε αυτή την περίπτωση το νόημα οφείλεται στη λειτουργία και όχι στις ίδιες τις ουσίες, γιατί κανείς δε θα μπορούσε να φαντασθεί πως το ψωμί και το κρασί υποδηλώνουν από μόνα τους την ανθρώπινη ζωή ή την ανθρώπινη προσωπικότητα.
Ωστόσο, αποτελούν σημαντικά προϊόντα του πολιτισμού και εκφράζουν μία ζωτική ανθρώπινη προσπάθεια. Αντιπροσωπεύουν μία καθορισμένη πολιτιστική επίτευξη, η οποία αποτελεί καρπό της προσοχής, της υπομονής, της προσπάθειας, της αφιέρωσης και του επίμοχθου έργου.
Στα λόγια «τον άρτον ημών τον επιούσιον» εκφράζεται η εναγώνια φροντίδα του ανθρώπου για την ύπαρξή του. Ο παράγοντας ψωμί, εξασφαλίζει την επιβίωσή του. Όμως, επειδή «μηδέ άνθρωπος ζήσεται επί άρτω μόνω», το ψωμί συνοδεύεται από το κρασί, του οποίου η καλλιέργεια απαιτεί πάντα έναν ιδιαίτερο βαθμό προσοχής και ιδιαίτερα κοπιαστική εργασία. Επομένως, το κρασί αποτελεί έκφραση πολιτισμικής επίτευξης. Όπου καλλιεργείται το σιτάρι και το αμπέλι, επικρατεί ο πολιτισμός. Όπου, όμως, δεν αναπτύσσεται η γεωργία και η αμπελοκαλλιέργεια, υπάρχει μόνον η απολίτιστη ζωή των νομάδων και των κυνηγών.
Έτσι, όταν προσφέρει ο άνθρωπος ψωμί και κρασί, καταρχήν προσφέρει από τα προϊόντα του πολιτισμού του, ό,τι καλύτερο παράγει η ανθρώπινη εργατικότητα. Ωστόσο, το «καλύτερο» παράγεται μόνον από ό,τι καλύτερο διαθέτει ο άνθρωπος μέσα του, την ευσυνειδησία και την αφιέρωσή του. Επομένως, τα πολιτισμικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν τις ψυχολογικές συνθήκες παραγωγής τους, δηλαδή εκείνες τις ανθρώπινες αρετές που καθιστούν τον άνθρωπο ικανό για πολιτισμό.
Όσον αφορά την ιδιαίτερη φύση αυτών των ουσιών, το ψωμί είναι αναμφισβήτητα τροφή. Υπάρχει η λαϊκή ρήση που λέει ότι το κρασί «τονώνει», όχι όμως με την ίδια έννοια που «δυναμώνει» η τροφή. Διεγείρει και «ευφραίνει την καρδίαν ανθρώπου» μέσω μίας ορισμένης πτητικής ουσίας, που ονομαζόταν πάντα «πνεύμα».
Έτσι, αντίθετα από το αβλαβές νερό, είναι ένα ποτό που «φέρει εντός του πνεύμα», ή Θεό, ο οποίος παράγει την έκσταση της μέθης. Το θαύμα του οίνου της Κανά ήταν το ίδιο με το θαύμα στο ναό του Διονύσου και είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι στο Δισκοπότηρο της Δαμασκού, ο Χριστός απεικονίζεται ενθρονισμένος ανάμεσα σε φύλλα αμπέλου, όπως ο ίδιος ο Διόνυσος. Επομένως, το ψωμί αναπαριστά το φυσικό μέσο της συντήρησης και το κρασί το πνευματικό. Η προσφορά του άρτου και του οίνου είναι η προσφορά τόσο των φυσικών όσο και των πνευματικών καρπών του πολιτισμού.
C.G. Jung, Θυσιαστική λατρεία. Ο συμβολισμός στη Θεία Λειτουργία (μτφρ. Λύσ. Μυγιάκης, έκδ. Ιάμβλιχος, Αθήνα 1993, σσ. 93-95).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου