Τον Αχιλλέα ανέκαθεν θεωρούσα μεγάλο τσογλάνι. Είχα τους λόγους μου. Στο βιβλίο του για την αφήγηση και την ποιητική στα ομηρικά έπη, ο καθ. Αντώνης Ρεγκάκος, καταπιάνεται με την μοναδική στιγμή μέσα στην Ιλιάδα, όπου εμφανίζεται, ο χολωμένος ήρωας, να χαμογελά (Ψ 555-7). Γράφει (σ.30):
"ο Αχιλλέας χαμογελάει [μείδησεν - χαίρων] στον Αντίλοχο, επειδή ξέρει ότι πρόκειται μόνο για ένα παιχνίδι, ένα αγώνισμα [:πρόκειται για τα «άθλα επί Πατρόκλω»], που, όσο διαρκεί, αναστέλλει και απωθεί τη θανάσιμη σοβαρότητα και πραγματικότητα του πολέμου.
'Eτσι και ο ποιητής, τοποθετώντας σεσοφισμένα τις αναδρομές και τις προλήψεις που αφορούν τραγικές καταστάσεις σε νέα συμφραζόμενα, «χαμογελάει» για να υπαινιχθεί ότι και η δική του ενέργεια, η αφήγηση της ιστορίας, έχει τον χαρακτήρα παιχνιδιού".
Μελέτησα προσεκτικά τα κεφάλαια αυτού του βιβλίου. Μού άρεσε πολύ η συλλογιστική του Ρεγκάκου. Θεμελιώνει τα συμπεράσματά του "σε μια αυστηρή εσωτερική ανάλυση του ομηρικού κειμένου" [Gr. Nagy - Harvard]. Αναλαμβάνει, αν μπορούμε να το πούμε αυτό, να υπερασπιστεί τον ποιητή και το έργο του, έναντι των ποικίλων θεωρίων και υποθέσεων που συναποτελούν το λεγόμενο ομηρικό ζήτημα.
Ο Αντώνης Ρεγκάκος είναι καθηγητής στο Αριστοτέλειο. Θα χαρώ να δώ μεταφερμένα στην ελληνίδα φωνή και τα άλλα του μελετήματα, όπως αυτά σημειώνονται στο βιογραφικό του. 'Οσο δεν αναλαμβάνουν έγκριτοι μελετητές να παρουσιάζουν αυτά τα θέματα, το κενό θα "αναπληρώνεται" από "επικίνδυνους" καιροσκόπους.
----------
Το βιβλίο εκδόθηκε από τις εκδόσεις Πατάκη τον Μάρτιο [2006] και φέρεται εισαγόμενο στην προσωπική μου βιβλιοθήκη κατά τον μήνα Μάϊο. Στο οπισθόφυλλο, κριτικό σημείωμα του Θανάση Τριαρίδη, του οποίου προσφάτως προανήγγειλε, ο Reader, την έντυπη έκδοση των ηλεκτρονικώς δημοσιευμένων μελένιων λεμονιών του.
2 σχόλια:
Είναι εξαιρετικό βιβλίο, βέβαια, στην αναλυση του έπους, ακουλουθεί την παράδοση του Auerbach αλλά αυτό το προσμέτρησα στα θετικά του βιβλίου.
Στην ανάλυση ακολουθεί τον Wolfgang Kullman, αγαπητό μου παιδί. Κατά τον προλογήσαντα, Gr. Nagy, ο Ρεγκάκος "αντιπροσωπεύει την καλύτερη όψη της Νεοαναλυτικής προσέγγισης που καθιέρωσε ο W.Kullman". Κι ο ίδιος ο Ρ. τονίζει πως τον εν λόγω Κ. θεωρεί "ακαδημαϊκό του δάσκαλο" (για τρείς δεκαετίες) και "επιστημονικό πρότυπο".
Για μένα έχει μεγάλη σημασία το κατόρθωμά του. Είναι πολύ σημαντικό να αποδεικνύεις μέσα από το ίδιο το κείμενο, με προσεκτική ανάγνωση και καθαρή ματιά, ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν ποιητή (τον συντάκτη των ομηρικών επών) που δούλεψε το υλικό του με τον καλύτερο δυνατό -για την εποχή του- τρόπο. Και μάλιστα να παροπλίζει την μιά μετά την άλλη όλες εκείνες τις υποθέσεις που θέλανε τα ομηρικά έπη απλοϊκές συρραφές ενός προ-λογοτεχνικού είδους.
Αντιθέτως, ο Ρ. αποδεικνύει πως έχουμε ένα ολοκληρωμένο έργο. Καλοδουλεμένο. Ο ποιητής έχει στο χέρι του "εργαλεία" ώστε να εξάπτει το ενδιαφέρον του κοινού, να κινεί την περιέργεια. Ακόμη και την "αγωνία" μεταχειρίζεται με στρατηγική... "Προλαμβάνει", κάνει αναδρομές κι έτσι μέσα σε διάστημα ολίγων ημερών (και νυκτών), ξεδιπλώνει μιά δεκαετή ιστορία!!!
Ναί, είναι εξαιρετικό έργο. Και ευσύνοπτο. Κάτι λιγότερο από 200 σελίδες. Επιμένω: να εκδοθούν και τα υπόλοιπα έργα του.
Δημοσίευση σχολίου