το κυρίως υποκείμενο

Η πλατωνική ψυχή δεν αποτελεί εσωτερικό μας κόσμο, αλλά στοιχείο του νοητού κόσμου μέσα μας. 'Ηταν επομένως αδύνατον με τέτοιες προϋποθέσεις να γεννηθή από την φιλοσοφία των ιδεών ο υποκειμενισμός με τα ατομοκρατικά του επακόλουθα – αδύνατον και γι' αυτήν την φιλοσοφία ενός Πλωτίνου, εφ' όσον η ψυχή ως υπαρκτικός πυρήνας του ανθρώπου ριζώνει άνωθεν, οπότε το Εγώ δεν βρίσκεται μαζί μου, εδώ, αλλά πέρα. Το κυρίως υποκείμενο προέκυψε πολύ αργότερα, κατά τους Νέους χρόνους, όταν η ψυχή ταυτίσθηκε με τον νού του ανθρώπου και το σώμα με αντικείμενο εκτατό.

Ο αρχαίος δεν γίνεται ούτε άτομο ούτε υποκείμενο, γιατί προορισμός της πνευματικής του ζωής δεν είναι να κλείση στην λογική τα πράγματα, αλλά να τ' αναγάγη ως θεωρός των ιδεών στην καθολική τους αλήθεια κι έτσι να τα στερεώση.

[...]

Αυτό το υποκείμενο προσπαθεί, αιώνες τώρα, ν' αναδείξη θεμέλιο της αλήθειας η φιλοσοφία της Δύσεως, μ' αυτό να αντικαταστήση την αλήθεια των αρχαίων κλασικών και την τριαδική αλήθεια.

Στέλιος Ράμφος, Ιλαρόν φώς του κόσμου (Το όραμα της αλήθειας από το πλατωνικό σπήλαιον στους ευρωπαίους φιλοσόφους των Νέων χρόνων και από εκεί αναδρομικά, στις Τριάδες υπέρ των ιερώς ησυχαζόντων του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά), [έκδ. Αρμός, σσ. 64, 124].