δεκάπολις

Ώ! Την Ευρώπη νοσταλγώ με τα παμπάλαια τείχη! *

Ο Πομπήιος (64 π.Χ.) επανίδρυσε τις ελληνικές πόλεις, που είχαν καταστρέψει οι Εβραίοι και θεμελίωσε την οικονομική ένωση 10 πόλεων, γνωστή με το όνομα Δεκάπολις. Την αποτέλεσαν οι πόλεις Σκυθόπολις, Πέλλα, Ίππος, Δαμασκός, Δίον, Κάναθα, Γέρασα και η Φιλαδέλφεια. Αργότερα προστέθηκαν στη Δεκάπολη οι πόλεις Άρβηλα, Καπιτωλιάς, Ντεράα και Μπόσρα.

*

Περί της αρχές του Β΄ αι. μ.Χ. η χώρα, μαζί με την Δεκάπολη, συναποτέλεσε τη ρωμαϊκή επαρχία της Πετραίας Αραβίας με πρωτεύουσα την Πέτρα και αργότερα τη Μπόσρα (στη σημερινή Συρία). Τότε άρχισε και η κατασκευή του πλακόστρωτου δρόμου του Τραϊανού από τη Μπόσρα ώς την Άκαμπα. Ο δρόμος τελείωσε στους χρόνους του Αδριανού.

*

[Στο νότιο θέατρο της Αντιόχειας της επί Χρυσορρόη (Γέρασα):] Την καλή ακουστική του την κάνει τελειότερη σειρά αντιμετώπων οπών, μικρού βάθους και διαμέτρου 25 περίπου εκατοστών, στα θωράκια της ορχήστρας.

Αν μιλήσεις χαμηλόφωνα μπροστά σε μια από τις οπές, σε ακούει καθαρά ο ευρισκόμενος αντιμέτωπα στην εκ διαμέτρου απέναντι οπή. Πρόκειται για ασυνήθιστη και μοναδική επινόηση στο χώρο του αρχαίου θεάτρου.

Επαμ. Βρανόπουλος, Οδοιπορικό στην Ιορδανία (έκδ. Κεντρ. Ερεύνης & Μελέτης Ελληνισμού, Αθήνα 1991, σσ. 26, 28, 52).

-----
* Στο motto στίχος του Ρεμπώ, από το «Μεθυσμένο καράβι» σε απόδοση Καίσαρα Εμμανουήλ, εν Μεταφράσεις (έκδ. Πρόσπερος, Αθήνα 1981, σ. 75).