Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2021

ο Fάναξ, ο ΛαFαγέτας και οι εορτές στο ανάκτορο


Ποιός χειριζόταν αυτό το σύστημα και τί μπορούμε να πούμε για τούς έχοντες και τούς μη έχοντες μέσα σε αυτό;
Οι πινακίδες είναι ιδιαίτερα πολύτιμες στην επιβεβαίωση της υπάρξεως του Fάναξ (άναξ), διότι αντίθετα από τους πολιτισμούς της Αιγύπτου και της Μέσης Ανατολής, η Μυκηναϊκή Ελλάδα δεν μάς προσφέρει ούτε καλλιτεχνικές εικόνες ενός βασιλέα αλλά ούτε και κάποια εικονογραφία ενός ηγεμόνα. Από τα κείμενα, όμως, μαθαίνουμε ότι ο «Fάναξ» ήταν το υψηλότερα ιστάμενο πρόσωπο σε μία αριστοκρατική κοινωνική τάξη.

Αυτό είναι ιδιαίτερα σαφές από ένα τεκμήριο εγγείου ιδιοκτησίας, όπου η βασιλική ιδιοκτησία είναι τριπλάσια από εκείνη που κατείχε η επόμενη στην ιεραρχία μορφή, ο «ΛαFαγέτας» (το όνομά του θα σήμαινε εκείνον που οδηγεί τους ανθρώπους, ίσως με στρατιωτική έννοια).

Άλλοι επίσημοι εμφανίζονται σε άλλες πινακίδες εγγείου ιδιοκτησίας. Παρουσιάζονται να αποζημιώνονται με γή σε ανταπόδοση κάποιου είδους εργασίας και μπορούν με την σειρά τους να εκμισθώνουν μερίδια σε άλλα πρόσωπα.

*

Όσον αφορά στις αρμοδιότητες του βασιλέα, υπάρχουν πολύ λίγες πληροφορίες, γνωρίζομε, όμως, ότι έπαιζε σημαντικό ρόλο τόσο σε θρησκευτικά όσο και σε κοινωνικά ζητήματα. Τα αρχαιολογικά στοιχεία ενισχύουν αυτό το συμπέρασμα.

Τα διαμερίσματα του κράτους [ενν. το κεντρικό οικοδόμημα από την είσοδο έως και την αίθουσα του θρόνου με την μεγάλη εστία] αποτελούν έκφραση της δημόσιας δύναμης και του μεγαλείου ενός ανακτορικού κέντρου.

Η πρόσβαση στην περιοχή αυτή από την κύρια νοτιοανατολική [ενν. ανατολικομεσημβρινή] είσοδο είναι πολύ άμεση και λείψανα τοιχογραφιών από το εξωτερικό προστώο υποδηλώνουν ότι η τελετική πομπή που διακρίνεται στην αίθουσα 5 [ενν. τον προθάλαμο της αίθουσας της εστίας] μπορεί πρακτικά να άρχιζε στην νοτιοανατολική [ενν. ανατολικομεσημβρινή] είσοδο, ώστε η πομπή στον τοίχο να οδηγούσε και να συνόδευε τους επισκέπτες στην αίθουσα του θρόνου.

Οι τοιχογραφίες συμποσίου και διασκεδάσεως εδώ, το σπονδικό αυλάκι δίπλα στον θρόνο και μία τράπεζα προσφορών κοντά στην εστία συνδέουν στενά τον βασιλέα με θρησκευτικές δραστηριότητες.

Οι εντυπωσιακές ποσότητες συνήθους οικιακής κεραμικής που βρέθηκαν σε κοντινές αποθήκες επιτραπέζιων ειδών υποδηλώνουν τακτικές διασκεδάσεις μεγάλου αριθμού προσώπων. Δημόσιες θρησκευτικές εορτές είναι ένας τρόπος σε πολλούς πολιτισμούς για επίδειξη και διατήρηση της εξουσίας και ίσως αυτό συνέβαινε επίσης και στην Μυκηναϊκή Πύλο. Η πρακτική αυτή μπορεί επίσης να είχε και μία τελετουργική διάσταση. Πολλά κείμενα της Πύλου απαριθμούν φαγητά τα οποία προφανώς ξεχωρίζουν σε τέτοιες εορτές. Εκφράστηκε η άποψη ότι η τεράστια ανοικτή περιοχή μεταξύ του κυρίου και του νοτιοδυτικού κτιρίου θα ήταν χώρος κατάλληλος για μεγάλες δεξιώσεις χάρη στα πολλά δωμάτια και εύκολη πρόσβαση στους χώρους ειδών οικιακής χρήσης των αποθηκών.

Οδηγός στο Ανάκτορο του Νέστορα. Μυκηναϊκές θέσεις στην περιοχή του και το Μουσείο της Χώρας (μτφρ. Χατζηφώτη Λ., έκδ. Παπαδήμα, Αθήνα 2007, σσ. 59-61).
-Μια καταφανώς απρόσεκτη έκδοση τόσο στην αδόκιμη εν πολλοίς τυπωμένη μετάφραση όσο στην πληθώρα τυπογραφικών αβλεψιών, αλλά και στο δέσιμο. Είναι κρίμα!

Δεν υπάρχουν σχόλια: