το δράμα της πίστεως

ο αλκοολικός βυθίζεται μέσα στο κρασί,
γιατί στερήθηκε το μεθύσι της πραγματικής ζωής.*

Άλλοι οι εραστές του απολύτου και άλλοι οι κατακτητές του.

Αν μάς ενδιαφέρει πραγματικά το δράμα της πίστεως και όχι η στέγασή της, αν το θεωρούμε στα σοβαρά την κορωνίδα του ανθρώπινου πόνου -ότι περιέχει ερωτήματα ουσίας για την απόδραση από τα δυστυχή πεπρωμένα μας– τότε κανένας κοινός μύθος, καμιά παράδοση, οσοδήποτε ευγενής, δεν μπορεί να μάς σώσει.

Αν είναι μυστήριο η πίστη, ζήτημα μεταφυσικό, μια προσωπική και άτυπη αποκάλυψη του Θεού, όπου κάθε θεωρητική μύηση, παραδομένο πρότυπο, ηθική ευθύνη και πράξη μάς αφήνει απλώς στους πρόποδές της, γεννιέται πλέον ένα θέμα διασποράς και καθόλου κατηχητικού συγκεντρωτισμού.

Βέβαια την πίστη την ζητάμε πρωταρχικά στο πρόσωπο των άλλων. Την ωραιοποιήσαμε με το ένδυμα της συλλογικότητας και της ιεράρχησης των αξιών.

Είδαμε –ή νομίσαμε πως είδαμε- ότι εξασφαλίζει τα άτομα με τη λυτρωτική κοινότητα της εκκλησίας, τα απελευθερώνει από τον κατακερματισμό της μοναχικότητας, λαμπρύνει την ιστορική κακουχία του καθ’ ενός και φτιάχνει γιορτές με μεταφυσικό ξεχώρισμα του χρόνου.

Και η εμπράγματη αυτή εξουσία πάνω στο πνεύμα, χάρη στο άρωμα της θείας λειτουργίας της, μάς έδινε εναρμονισμένα το εδώ και το εντεύθεν της συνείδησης. Η εντύπωση της πίστεως είναι πράγματι εκστατική. […]

Κυρίως δημιουργεί βιώματα, στηριγμένη σε αρχέτυπα σύμβολα. Ποιός από μάς δεν νοσταλγεί το εθιμικό κεράκι της Λαμπρής και το Αναστάσιμο άκουσμα, αφού η φλόγα που κρατούσε έμπλεος κατανύξεως μες στη νυχτερινή μυσταγωγία ενσάρκωνε ενθυμητικά την καύση της ύπαρξης με την επικράτηση του πρωτεϊκού κι αιώνιου στοιχείου; […]

Ρένα Κοσσέρη, Η άκανθος του ιερού ή Η απιστία του Παπαδιαμάντη [1985] (έκδ. Έρασμος, Αθήνα 2019, σσ. 11-12). -Το motto εκ της ιδίας (ό.π., σ. 30).