τούς έπαιρναν για άνδρες φουστανελάδες

23.
Η γάτα του πηδά
κουλουριάζεται ό μικρόν
στην αγκαλιά του.

24.
Μαλώνει με το σώμα του
εκείνος θέλει άλλα
αυτό τα δικά του.*

Πρώτος που έχτισε σπίτι έξω από το Κάστρο, κι εκεί ακριβώς στην Τούμπα, ήταν ο προπάππος μου Ανδρουλιδάκης. Το σπίτι αυτό το βλέπομε ακόμα ερειπωμένο πια από τα πολλά τα χρόνια. Την τοποθεσία την εδιάλεξε ο προπάππος για τον λόγο ότι από το παραθύρι του δωματίου του, όπως ήταν κτισμένο το σπίτι, αντίκριζε τ' ακρωτήρι του Τούρλου -Σπαθί ονομαζόμενο- κατά τρόπο που να μπορεί και καθισμένος στον καναπέ, με την τσιμπούκα του, να παραμονεύει μην ξεπροβάλουν 'κείθε πειρατικά πλοία.

Μόλις τά 'παιρνε το μάτι του έστελνεν αμέσως αποστελλάτορα (καβάση [=αγγελιαφόρο]) και ειδοποιούσε να λάβουν τα μέτρα τους στο Κάστρο οι οικογένειες, αποτελούμενες όλες σχεδόν μόνον από γυναίκες και παιδιά, γιατί οι άνδρες -ναυτικοί όλοι- πάντοτε απουσιάζανε με τα καράβια.
Λεγόντανε δε τότε οι γυναίκες και Κολοβούδες. Το επίθετο αυτό το είχαν πάρει από το κολόβι της φορεσιάς των, φορεσιάς αρκετά παράξενης.

Μικρή επρόφθασα κι εγώ δύο ακόμα ντυμένες έτσι, δυό Κολοβούδες: την Πεντάραινα στην Ανωμερά και τη γρια-Σούβλα στη Χώρα. Η ενδυμασία τους απαρτιζότανε από έναν κόκκινο μαρχαμά ονομαζόμενο, από ένα λευκό και κοντό έως τα γόνατα υποκάμισο με πολύ φαρδιά μανίκια και με ωραία του χεριού μπιμπιλωτή δαντέλα γαρνιρισμένο, από μια κόκκινη βελουδένια φοινικιά ως είδος κορσάζ, από μια κορμοποδιά από ύφασμα κουτουνί [= βαμβακερό] και από ένα παράξενο με πολλές σούρες κολόβι από πίσω εφαρμοσμένο. Ένα τέτοιο κολόβι καθώς και μαρχαμάς που αναφέραμε βρίσκονται τώρα στο εθνολογικό μας Μουσείο.

Χάρις εις την ενδυμασίαν αυτήν των Κολοβούδων εσώθηκε δύο φορές επί των ημερών της γιαγιάς μου το νησί από τους πειρατάς, διότι όταν οι Κολοβούδες ειδοποιόντανε από τον τοποτηρητή διά τον κίνδυνον, αφού εσύναζαν ό,τι τιμαλφές και πολύτιμον είχαν, τραβούσαν κατά τους αγρούς ανηφορίζοντας τα βουνά, οι πειραταί δε τότε βλέποντας από μακριά τον συναγερμό των γυναικοπαίδων με τους κόκκινους σαν φέσια μαρχαμάδες και τα λευκά, μεγάλα φαρδομάνικα των υποκαμισιών να σκορπίζονται στα περίγυρα, τούς έπαιρναν για άνδρες φουστανελάδες, τούς οποίους εξαιρετικά εφοβόνταν, και ματαίωναν έτσι τη μελετώμενη επιδρομή τους.

28. ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
Μύκ-ονος του βράχου Μυκ-ήνες της πέτρας
το έτυμον κατακυρώνει τη ματαιότητα
η ομοηχία τον τραυλισμό.**

Παναγιώτης Κουσαθανάς, Παραμιλητά (τ. Ε΄, έκδ. Ίνδικτος, Αθήνα 2021, σσ. 368-369).

-----
* Στο motto και την κατακλείδα στιχάκια του ιδίου από την συλλογή «Το μενεξεδί της ποιήσεως» (1991), περιεχόμενα σΤα ποιήματα και τέσσερεις αναπλάσεις (έκδ. Ίνδικτος, Αθήνα 2011, σσ. 165, 167).