ενσάρκωση του Μεσσία

Στο κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο, κεντρικό θέμα είναι ο Ιησούς ως Μεσσίας που έρχεται να εκπληρώσει τις Γραφές· στο κατά Μάρκο, ο Ιησούς Χριστός ως Υιός του Θεού που ήρθε να κηρύξει το Ευαγγέλιο της Βασιλείας του Θεού· στο κατά Λουκά, ο Ιησούς ως λυτρωτής και σωτήρας που ήρθε να φέρει στον κόσμο την ειρήνη και τη δικαιοσύνη· και στο κατά Ιωάννη, ο Ιησούς ο Ναζωραίος, ως Λόγος, που σαρκώθηκε στον κόσμο και εκπροσωπεί το Θεό Πατέρα στην ιστορία.

Όλα αυτά σημαίνουν πως στο κατά Ματθαίο τα γεγονότα της ζωής και ιστορίας του Ιησού Χριστού ακολουθούν μια λογική σειρά, σύμφωνα με τους ποιμαντικούς του λόγους, αντιπαραθέσεως δηλαδή του νόμου της χάριτος προς το νόμο του Μωϋσέως. Στο κατά Λουκά τα γεγονότα ακολουθούν μια σαφή ιστορική και χρονολογική εξέλιξη, ενώ στο κατά Μάρκο υποβιβάζεται η λογική και χρονολογική σειρά στην έκθεση και κυριαρχεί ο βασικός του κατηχητικός σκοπός. Στην περίπτωση του κατά Ιωάννη, ο ιερός συγγραφέας δε σκοπεύει να κάνει ό,τι ιδιαίτερα ο Λουκάς επιχειρεί, δηλαδή να μάς δώσει μια όσο το δυνατόν χρονολογική έκθεση της ζωής του Ιησού, αλλά με τις λεπτομέρειες και τις χρονικές αναφορές που παραθέτει, είναι συνεπής προς την ιστορία και προχωρεί πέρα από αυτήν προς την άλλη ιστορία της σωτηρίας, που σημαίνει παράλληλα και θεολογική επεξεργασία.

*

[...] υπάρχει στη ζωή και στην ιστορία και άλλος δρόμος, ο εσωτερικός «της καρδίας», εκείνον που επέλεξαν οι ποιμένες και η Παρθένος Μαρία. Εκεί στην «καρδία» συντελείται κάποια ουσιαστική λειτουργία και τα «ρήματα» του Θεού «ορώνται» στην ορθή τους διάσταση ως γεγονότα και ιστορία. Η «καρδία» του ανθρώπου μπορεί να γίνει μια «νέα φάτνη» και το «σημείον» των ποιμένων να κατευθύνει και τα δικά μας βήματα προς τη σωστή κατανόηση και βίωση όλης αυτής της ιστορίας της θείας οικονομίας.

*

[...] Όσον αφορά δε την καθημερινή ζωή του Ιησού, όπως τουλάχιστον αυτή παρουσιάζεται στα Ευαγγέλια του Μάρκου και του Ματθαίου, πρέπει να ήταν η συνηθισμένη για μια ιουδαϊκή επαρχιακή οικογένεια, αποτελούμενη μάλιστα από πολλά μέλη (Μαρκ. 6,3· Ματθ. 13,55). Αυτό το συμπέρασμα βγαίνει από τα κείμενα, διότι σε αρκετά σημεία αναφέρονται ονόματα τεσσάρων αρρένων «αδελφών» του Ιησού, καθώς και «αδελφές» που ούτε ο αριθμός αλλ' ούτε και τα ονόματά τους μάς είναι γνωστά.

*

Από τον ευρύτερο κύκλο των συγγενών, γνωρίζουμε περισσότερο συγκεκριμένα κάποιον αδελφό του Ιωσήφ, ονομαζόμενο Κλεόπα, και το γιό του τον Συμεών (Λουκ. 24,18· βλ. και Ματθ. 13,55· Μαρκ. 6,3). Στο βορρά, φαίνεται, πως κατοικούσε μια άλλη συγγενής τους, η Σαλώμη, που πιθανώς να ήταν αδελφή της Παρθένου Μαρίας (Μαρκ. 15,40· 16,1). Η Σαλώμη ήταν και γυναίκα του Ζεβεδαίου, του γνωστού πατέρα των αδελφών Ιακώβου και Ιωάννου, που τούς συναντά αργότερα ο Ιησούς ως ψαράδες στη θάλασσα της Γαλιλαίας και τούς καλεί να γίνουν μαθητές του. Ο Ιησούς, με βάση τις πληροφορίες αυτές, πιθανώς να ήταν πρώτος εξάδελφος με τους «υιούς Ζεβεδαίου», τους αγαπημένους του φίλους και μαθητές.

*

Το περιεχόμενο του κηρύγματός του, ιδιαίτερα για τα μεγάλα θεολογικά θέματα, όπως της αρχαίας προφητείας και των εσχατολογικών προσδοκιών του παραδοσιακού Ιουδαϊσμού, σε πολλούς θα φαινόταν ως απαράδεκτη θεολογική παρέκκλιση. Μπορεί να φαντασθεί κανείς πώς θ' ακούσθηκε εκείνος ο λόγος του Ιησού, όταν σε κάποια επίσημη λατρευτική ευκαιρία καθαγιασμού των υδάτων και μέσα στη σιωπή του πλήθους και μπροστά σε ιερείς και αρχιερείς, κάλεσε το λαό προς το δικό του «ύδωρ το ζών»: «Εν δε τη εσχάτη ημέρα τη μεγάλη της εορτής ειστήκει ο Ιησούς και έκραξε λέγων· εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω. Ο πιστεύων εις εμέ, καθώς είπεν η γραφή, ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος. Τούτο δε είπε περί του Πνεύματος ού έμελλον λαμβάνειν οι πιστεύοντες εις αυτόν» (Ιωάν. 7, 37-39).

Γεώργιος Πατρώνος, Η ιστορική πορεία του Ιησού από τη φάτνη ώς το κενό τάφο (έκδ. Δόμος, Αθήνα 1991, σσ. 66, 135. 179, 180, 444-445).