Είναι γνωστό ότι ο Ιησούς [...] επέλεξε για τον εαυτό του τον δανιήλειο μεσσιανικό τίτλο «Υιός του Ανθρώπου». Ο τίτλος αυτός προέρχεται από την αποκαλυπτική γραμματεία των χρόνων της Παλαιάς Διαθήκης και συγκεκριμένα από το αποκαλυπτικό βιβλίο του Δανιήλ (Δαν. 7, 13). Είναι μια αινιγματική έκφραση που προσπαθεί συγκαλυμμένα να τονίσει διά μέσου της ανθρώπινης μορφής την υπερβατική φύση του φορέα του τίτλου αυτού.
Η δοξασία για την έλευση ενός ουράνιου σωτήρα με υπερβατικές ιδιότητες μέσα στην ιστορία ήταν φυσικό να προετοιμάσει και την αντίστοιχη ευαγγελική χρήση της και στην Καινή Διαθήκη. Οι εσχατολογικές εικόνες σχετικά με την έλευση του Υιού του Ανθρώπου επί των νεφελών του ουρανού ως ενθρόνου της δόξης για να κρίνει τους ανθρώπους (βλ. Ματθ. 16, 27· 19, 28· 24, 30 πρλ.), συνδέεται ασφαλώς με την αποκαλυπτική αυτή παράδοση.
Ο μεσσιανικός τίτλος «Υιός του Ανθρώπου» βρίσκεται στα Ευαγγέλια περί τις ογδόντα φορές και σχετίζεται αμέσως με όλες τις ευαγγελικές παραδόσεις. Τον συναντούμε αρχικά στην πηγή Q (Ματθ. 8, 20· Λουκ. 9, 58) και στην πηγή του Μάρκου (Μάρκ. 2, 10). Επίσης στις ιδιαίτερες παραδόσεις του Ματθαίου και του Λουκά (Ματθ. 25, 31· Λουκ. 17, 22), καθώς και στην ιωάννεια παράδοση (Ιωάν. 5, 27).
Πάντοτε δε σχετίζεται με το πρόσωπο του Ιησού, ενώ αποκλειστική χρήση του τίτλου αυτού από τον ίδιο τον Κύριο και μάλιστα για τον εαυτό του είναι μια ισχυρή ένδειξη της προσωπικής χριστολογικής αυτοσυνειδησίας του.
Ποτέ αυτόν τον τίτλο δεν τον χρησιμοποιεί το ιουδαϊκό περιβάλλον την εποχή αυτή και δεν τον αποδίδουν στον Ιησού ασφαλώς ούτε οι μαθητές, ούτε οι ακόλουθοι και οπαδοί του. Και για λόγους πολεμικούς δεν κάνουν χρήση του ούτε και αυτοί οι αντίπαλοι του Ιησού.
Παρουσιάζεται πάντοτε και σε όλες τις περιπτώσεις ως η πλέον αγαπημένη διατύπωση αυτοχαρακτηρισμού του Ιησού από την πρώτη στιγμή της δημόσιας δράσης του ώς την τελευταία της επίγειας ζωής του. Συχνά μάλιστα ο τίτλος αυτός προβάλλεται και ως ένα είδος αντιπαράθεσης προς κάθε άλλο μεσσιανικό τίτλο που τού αποδίδει τιμητικά ή επιτιμητικά το περιβάλλον του (βλ. Μάρκ. 8, 31 κ.α.).
Είναι ακόμη ενδεικτικό, ότι ο όρος «Υιός του Ανθρώπου» χρησιμοποιείται κυρίως στα Ευαγγέλια, όπου έχουμε την ιστορία, τα λόγια και τα έργα του Ιησού, και σπανίζει στα υπόλοιπα βιβλία της Καινής Διαθήκης, όπου έχουμε εκεί κυρίως θεολογική επεξεργασία και ανάπτυξη των χριστολογικών θεμάτων (βλ. Πραξ. 7, 56· Εβρ. 2, 6· Αποκ. 1, 13· 14, 14).
Ποτέ μάλιστα δεν απαντάται ούτε και σε αυτές τις ομολογίες πίστεως της πρώτης Εκκλησίας, που σημαίνει και πάλι, ότι ο όρος αυτός δεν είναι αποτέλεσμα, όπως ισχυρίζονται πολλοί, κάποιας μεταγενέστερης θεολογικής επεξεργασίας και δεν έχει καμιά σχέση με οποιαδήποτε υποτιθέμενη «δογματική διδασκαλία» της Εκκλησίας περί του Ιησού ως «Υιού του Ανθρώπου».
Μπορούμε, επομένως, να πούμε ότι η Εκκλησία δεν εισηγήθηκε ποτέ τον όρο αυτό για να χαρακτηρίσει τη μεσσιανικότητα του Ιησού και ούτε δημιούργησε η ίδια κάποιες ανάλογες θεολογικές προϋποθέσεις για να τον επιβάλει. Συνέβη μάλλον το εντελώς αντίθετο.
Η πρώτη Εκκλησία βρήκε τον όρο αυτό ήδη διαμορφωμένο και αποδεκτό από όλες τις μορφές της ευαγγελικής παράδοσης, τον σεβάσθηκε ως «ιερό όρο» της προσωπικής αυτοσυνειδησίας του Ιησού και δεν τον ενέπλεξε στους δικούς της «δογματικούς όρους», για την κατανόηση της αποστολής και του έργου του Κυρίου.
Καθώς δε ο όρος αυτός κατείχε μια «ιερή θέση» στην ιουδαϊκή θεολογία και αποκαλυπτική, για να χαρακτηρίσει τη ζωντανή παρουσία του ιδίου του Θεού ως του «Γιαχβέ της ιστορίας», έτσι και ο «Υιός του Ανθρώπου» για τα ιερά κείμενα της Καινής Διαθήκης σήμαινε και πάλι τη ζωντανή και «ένσαρκο» παρουσία του Θεού στον κόσμο για τη σωτηρία των ανθρώπων
Γεώργιος Πατρώνος, Η ιστορική πορεία του Ιησού από τη φάτνη ώς το κενό τάφο (έκδ. Δόμος, Αθήνα 1991, σσ. 546-548).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου