Τόσο αίμα και τα χέρια του Λουκά, κι άλλα κομένα
σύρριζα, τα βρίσκαμε στη ρεματιά μετά από μήνες
φεύγοντας *
[...] η αθωότητα αυτή της δημιουργικής παρόρμησης [naiveté] είναι μια αθωότητα ανατρεπτική, μια επικίνδυνη αφέλεια, που μέσα της κρύβει τον καημό της «ανεικονικότητας των εικόνων» [Lukàcs] όχι ως μυστική άρνηση του κόσμου αλλά ως βασική λειτουργία του δημιουργικού λόγου από την οποία όλες οι εικόνες εκπηγάζουν με τη βιαιότητα ενός αναγκαστικού πεπρωμένου.
Προκύπτει κατά συνέπεια ότι το δραματικό πρόσωπο, οσάκις αναδύεται μέσα από τον ποιητικό λόγο δεν μπορεί παρά να μοιράζεται το πεπρωμένο του λόγου αυτού, δεν μπορεί δηλαδή παρά να φανερώνεται ως μορφή, ως πρόσωπο-πεπρωμένο, ως εικόνα βγαλμένη από την αμορφία, ωσάν το ίδιο να εξαναγκάζεται να φανερώσει και να περιγράψει έναν εαυτό κάτω από τη διαρκή απειλή του αφανισμού του.
Το δραματικό πρόσωπο προϋπάρχει όσο και η γραφή του, διότι μέσα του και μόνο βρίσκονται η εικόνα και το πεπρωμένο του, αφού γραφόμενο υπόκειται το ίδιο στη μοίρα της δημιουργίας, γίνεται δηλαδή καθαρή μορφή, είδωλο και «είδωλον ειδώλου».
Για να γίνει το πρόσωπο του ποιητικού λόγου δραματικό πρέπει πρώτα να αποπροσωποποιηθεί, να χάσει την ταυτότητά του ως προσώπου, ως υπάρξεως ιστορικής, να γίνει ένα με τα πράγματα που τα χαρακτηρίζει «η απόλυτη απορρόφηση στον εαυτό τους», καθώς έλεγε ο Rilke, να διαλυθεί μέσα στην αμορφία, και τότε να γεννηθεί εξ υπαρχής όχι ως πρόσωπο, με ατομική ή ιστορική ύπαρξη (η οποία βεβαίως τού ανήκει και δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, καθώς ετόνιζε ο Schelling), μα ως μορφή πεπρωμένου, ως αιτιολογία του εαυτού του, ως φανέρωση και απόκρυψη συγχρόνως της εικόνας του.
Στέφανος Ροζάνης, Η «μίμηση» της πραγματικότητας στη Θεία Κωμωδία του Δάντη (έκδ. Παρουσία, Αθήνα χ.χ., σσ. 42-44).
-----
* Στο motto ολίγος, αλλά επαρκής, Τάκης Σινόπουλος, από τη συλλογή «Νεκρόδειπνος» [1972], περιεχόμενη στην συγκεντρωτική έκδοση Συλλογή ΙΙ (έκδ. Ερμής, Αθήνα 1997, σ. 75).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου