στη σύναξη ζυγώσανε. Κοιτάχτε, εφώναξα, κοιτάξαμε.
Το φώς πλημμύρα, ο καρποφόρος ήλιος
μνήμη των αφανών. Τα χρόνια πέρασαν, ασπρίσαμε *
Ο Eliot, που καθώς πιστεύω θα ήταν πρόθυμος να δεχτεί πολλά από τα συμπεράσματα του Auerbach, αναλύοντας τους δραματικούς χαρακτήρες της ποιήσεως του Δάντη έχει υποδείξει τη διαδικασία της δημιουργικής παρόρμησης η οποία μεταμορφώνει τις πραγματικές, μυθικές ή φανταστικές προσωπικότητες σε μορφές πεπρωμένου, σε ήρωες που μέσω της γραφής υπερβαίνουν την ιστορική, μυθική ή φανταστική τους καταγωγή και μετουσιώνονται σε τύπους ανθρώπινης οδύνης.
«Αφού γνωρίσουμε ολόκληρο το ποίημα», διατείνεται ο Eliot, «αναγνωρίζουμε πόσο επιτήδεια και πειστικά προχώρησε ο Δάντης για να μάς δώσει ως πραγματικούς ανθρώπους τους συγκαιρινούς του, τους φίλους και εχθρούς, σύγχρονες ιστορικές πραγματικότητες, μυθικές και βιβλικές μορφές, και μορφές της αρχαίας λογοτεχνίας.
Τον αποδοκίμασαν και τον περιγέλασαν πως ικανοποιούσε προσωπικές μνησικακίες με το να βάζει στην Κόλαση ανθρώπους που γνώριζε και μισούσε. 'Ομως αυτοί, όπως κι ο Οδυσσέας, μεταμορφώνονται μέσα στο σύνολο διότι και οι πραγματικοί και οι πλαστοί αντιπροσωπεύουν όλοι τύπους αμαρτίας, πόνου, λάθους και αρετής, και γίνονται έτσι όλοι πραγματικοί και σύγχρονοι».
Στέφανος Ροζάνης, Η «μίμηση» της πραγματικότητας στη Θεία Κωμωδία του Δάντη (έκδ. Παρουσία, Αθήνα χ.χ., σ. 45).
-----
* Στο motto στίχοι του Τάκη Σινόπουλου, από τη συλλογή «Νεκρόδειπνος» [1972], περιεχόμενη στην συγκεντρωτική έκδοση Συλλογή ΙΙ (έκδ. Ερμής, Αθήνα 1997, σ. 77).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου