Το κομμάτι, όμως, που ξεχωρίζει για τις παραστάσεις ζωντανών μορφών είναι το κομψό μαρμάρινο πινάκιο με την επίπεδη βάση και την προεξοχή που καταλαμβάνει εσωτερικά όλη τη διάμετρο του σκεύους μέσα στην οποία κουρνιάζουν δεκαέξι περιστέρια. Το σύνολο σμιλεύτηκε από ένα ενιαίο κομμάτι μαρμάρου. Μερικά περιστέρια έχουν σπάσει, ενώ ένα άλλο σπασμένο περιστέρι, που δεν ανήκει σ' αυτό το σχεδόν ακέραιο σκεύος, δείχνει ότι υπήρχε τουλάχιστον ένα ακόμη παρόμοιο σκεύος.
Αρχικά, οκτώ περιστέρια κοιτούσαν προς τη μία κατεύθυνση και οκτώ προς την άλλη, έτσι που να είναι όλα στραμμένα αντίθετα προς την κίνηση των δεικτών του ρολογιού. Μόλις το αντιληφθεί κανείς αυτό -και δεν είναι καθόλου προφανές, αφού πολλά από τα περιστέρια είναι σπασμένα– τότε το γλυπτό όλο μαζί αποκτά μια ανεπαίσθητη κυκλική κίνηση.
*
[...] Σε όλες τις περιπτώσεις η κίνηση είναι ήρεμη: δεν πρόκειται για την πληθωρική φυσικότητα που αναπτύχθηκε αργότερα, στην Αθήνα του 5ου αιώνα (με το Δισκοβόλο, για παράδειγμα), ούτε για την φρενήρη ένταση της επόμενης Ελληνιστικής περιόδου (όπως το σύμπλεγμα του Λαοκόοντα).
Είναι η ήρεμη κίνηση του χεριού του αρπιστή, οι ρυθμοί του αυλητή, η πέραν από το χρόνο κίνηση χαιρετισμού ή προσφοράς της καθιστής μορφής. Ελκυστικά και θαυμαστά αυτά τα ίδια, δίνουν επιπλέον μια νέα διάσταση στον τρόπο που προσεγγίζουμε τις όρθιες μορφές.
Με δεδομένη μια τέτοια ζωντάνια, η ακινησία τους θα πρέπει να θεωρηθεί σκόπιμη. Δεν πρόκειται για την ακαμψία ή τη δυσκαμψία του αδέξιου τεχνίτη: είναι μια προμελετημένη πράξη στα πλαίσια του κυκλαδικού κανόνα.
Colin Renfrew, Το Κυκλαδικό Πνεύμα. Αριστουργήματα της Συλλογής Νικολάου Π. Γουλανδρή (μτφρ. Κλ. Παλυβού, έκδ. Ομώνυμο Ίδρυμα & Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Αθήνα 1991, σ. 165).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου