το φώς σε γλείφει σαν γιγάντιο φίδι

το φώς σε γλείφει σαν γιγάντιο φίδι *

325. Θραύσμα καθιστού ειδωλίου («στοχαστής»)

Στεατίτης υποπράσινος με φαιοκίτρινο ίζημα. Λείπουν το άνω μέρος του κορμού, τμήμα των βραχιόνων και των πήχεων, τμήμα των κνημών, καθώς και οι άκροι πόδες.
Υψ. 5,4, πλ. 3, πάχ. 5,4. - Αριθμ. Συλλ. 348.

Πιθανώς από την Αττική.


Η μορφή κάθεται σε σκίμποδα και είχε αρχικά την ακόλουθη στάση: τα χέρια ακουμπούσαν με τους αγκώνες στα γόνατα και με τις παλάμες στήριζαν το κεφάλι, ενώ τα γόνατα ήσαν σηκωμένα λίγο ψηλότερα από την άνω επιφάνεια του σκίμποδος.

Στο σύνολό της η μορφή θυμίζει έντονα το πήλινο ειδώλιο της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού από την Cernavoda της Δοβρούτσας στη Ρουμάνια, γνωστό με το όνομα «στοχαστής».

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τύπος του στοχαστή φαίνεται πως είναι ευρύτερα δημοφιλής ανεξαρτήτως εποχής, αν κρίνει κανείς από παραδείγματα, όπως το πήλινο ειδώλιο στη Συλλογή των Robert και Lisa Sainsbury στο Norwich από την Ύστερη Nagada II της Αιγύπτου ή τη μακρινή Κοσταρίκα στο Museum für Völkerkunde της Βασιλείας.

(Για το Στοχαστή από την Cernavoda, βλ. Bercia 1967, εικ. 3-4· για το ειδώλιο από την Κοσταρίκα, βλ. Lommel 1966, πίν. 47).

Χρίστος Ντούμας, Πρωτοκυκλαδικός Πολιτισμός. Συλλογή Ν.Π. Γουλανδρή (έκδ. Ομώνυμο Ίδρυμα και Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Αθήνα 2000, σ. 194).

-----
* Το motto εκ του Κώστας Κουτσουρέλης, Νύχτα (έκδ. Κίχλη, Αθήνα 2017, σ. 18).