Τα ιερά λείψανα στέλνει ο Σαμουήλ στην Πρέσπα συνοδευμένα από έναν μεγάλο αριθμό Λαρισαίων και ανάμεσά τους μαΐστορες, τεχνικούς και άλλες ειδικότητες, με εντολή να χτίσουν έναν μεγάλο ναό για να στεγάσει τον μητροπολιτικό ναό του πατριαρχείου του.
Εκεί, λοιπόν, στο νησάκι της λίμνης της Μικρής Πρέσπας έχτισε τη μεγάλη βασιλική που απετέλεσε τον πατριαρχικό ναό της πρωτεύουσας του κράτους που προσπαθούσε να εγκαθιδρύσει.
[...]
Μετά την αποτυχημένη απόπειρά του [Σαμουήλ] να καταλάβει τη Θεσσαλονίκη, στρέφεται προς τη Λάρισα, την οποία, όπως ήδη μνημονεύσαμε, καταλαμβάνει το 985, μετά από πολλές αποτυχημένες απόπειρες, τις οποίες περιγράφει λεπτομερώς ο Κεκαυμένος στο περίφημο Στρατηγικόν του, και της οποίας: «τους εποίκους μετώκησεν εις τα της Βουλγαρίας ενδότερα πανεστίους, και τοις καταλόγοις των ενιαυτού κατατάξας στρατιωτών συμμάχους εχρήτο κατά Ρωμαίων». [...]
Και από το δεδομένο αυτό θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι το οικοδομικό συνεργείο που έχτισε τη μεγάλη βασιλική αποτελείτο ουσιαστικά από Λαρισαίους, από αυτούς που μετέφερε και εγκατέστησε μαζί με τις οικογένειές τους ο Σαμουήλ στην Πρέσπα. Ίσως θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως δεν μετέφερε όλο τον πληθυσμό της πόλεως, αλλά μεγάλες ομάδες εξειδικευμένων τεχνιτών.
Εξ άλλου τη μακρινή τους καταγωγή από τη Θεσσαλία θυμούνταν οι γιαγιάδες του νησιού (μέχρι τουλάχιστον την εποχή που διενεργούσα ανασκαφές στο νησί του Αγίου Αχιλλείου). Δεν είναι, άλλωστε, μοναδικό το χάραγμα (ενθύμηση, sgraffito) με ελληνική γραφή επάνω σε ληθάρια της βασιλικής.
Υπάρχουν και ορισμένα άλλα (υπό μορφήν επικλήσεως) και σε αγκωνάρι σε σημείο του διακονικού, πλάι στην κόγχη που επρόκειτο να υποδεχθεί το λείψανο του Αγίου Αχιλλείου και τα οποία εγνώριζαν οι οικοδόμοι που τα χάραξαν επάνω στην πέτρα ότι επρόκειτο να επικαλυφθούν με τα (επάλληλα) επιχρίσματα των τοιχογραφιών.
Νικόλαος Μουτσόπουλος, Συναισθηματική τοπιογραφία (έκδ. Νησίδες, Θεσ/νίκη 2002, σσ. 25, 26).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου