σχόλιο ξένο, ποιητικό [πάνω στην πολύτιμη ποιότητα]

Ν. Γ. ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ: ΑΤΕΝΙΣΗ ΘΗΣΑΥΡΟΥ

Ο πεθαμένος άνθρωπος είν’ ένας λίθος πολύτιμος,
το ζώο τον κατέχει σαν κοιτά τον αφέντη του,
δίχως τη δύναμη να μιλήσει βυθισμένο στη σιωπή,
στο δάσος το μεγάλο που ευωδιάζει χαρά.

Εκείνο που ελπίζουμε δεν είναι ν’ αποκτήσουμε,
το θησαυρό που λαχταράμε στ’ αντίκρυσμά του,
αρκεί και μόνο η ματιά για τον περίπατο,
των ψυχών έξω από τις κάμαρες.

Ο δρόμος όπου χαιρετιόμαστε μοσκοβολά,
από τις βλαστικές ουσίες του δάσους που στάζουν,
ρυθμικά ανθίζοντας έξω απ’ τα όργανα,
αιώρες του έρωτος κρεμαστές απ’ τα κλώνια.

Τα πρόσωπα ξαπλώνουν εκεί κι’ ονειρεύονται,
ξεχνώντας των σκοτεινών σωμάτων την αριθμητική,
μπορούν και διακρίνουν την πολύτιμη ποιότητα
του λίθου, με τα μάτια τ’ άγρυπνα του νού.

(1952)

[Στον τόμο: Ποιήματα (Παλαιοντολογικά), έκδ. ΑΣΕ ΑΕ 1988, σ.44].


Από τα πιό δυνατά αφεψήματα στη διάρκεια του (αναιδούς κάποτε) βίου μου τούτο το πεντζίκειο ποίημα. Πενηντα-τεσσάρων ετών πια! Ναί! Ερωτικό κοίτασμα και μανιφέστο ενός θείου έρωτος, που βλαστάνει κι ανθίζει ρυθμικά έξω από τα όργανα, και τα λοιπά. Κάθε μιά λέξη που συλλέγει ο ποιητής εδώ είναι σημαντική ενός κόσμου (-κοσμήματος) ολάκαιρου. Σιωπή, δάσος, χαρά! Χρόνια τώρα τό 'χω ξεχωρίσει μέσα από το έργο του πολιού γέροντα και συντροφεύει μυστικά τις αναζητήσεις μου, αναζητήσεις των σκοτεινών σωμάτων αλλά και των άγρυπνων του νού οφθαλμών. Ευωδιά, λαχτάρα, μοσκοβολιά! Το θυμήθηκα ξανά λόγω των ημερών, των προλεχθέντων και του μυρτώου έαρος (: είν’ Απρίλης πια κι ανθίζουν οι πασχαλιές, της ελιάς ξαδερφούλες). Ο πεθαμένος άνθρωπος είναι ένας λίθος πολύτιμος. 'Αμε να διακρίνουμε τον θησαυρό. Αρκεί και μόνον η ματιά, στον δρόμο όπου χαιρετιόμαστε, και τα λοιπά.