μία πράξη αληθινής γυναίκας

Έρμαιο της οδύνης της που κυριαρχείται από το δικό της πάθος, η Μήδεια έχει στόχο να πληγώσει τον Ιάσονα και το πετυχαίνει δίνοντας ένα τέλος στην ευχαρίστησή του, εκβιάζοντας έτσι τη μοίρα της, από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει. Η απόλαυση ωθείται στο επίπεδο του πραγματικού μέχρι να καταστρέψει το προϊόν της κλίνης τους· το λέχος (συζυγική κλίνη) που ο Ιάσονας είχε χλευάσει, δεν υπάρχει πλέον παρά μόνο ως μαρτύριο και δυστυχία.

Η αυθαίρετη Τύχη, την οποία ο Ιάσονας προκάλεσε, στράφηκε εναντίον του κυνισμού του. Πραγματοποιείται τότε μία τομή, που χωρίζει τη Μήδεια από τον τόκο (τη γέννα) με τον οποίο συγχεόταν ως σύζυγος. Όπως είδαμε, ο τόκος και η σύζυγος χαρακτηρίζονται στο συμβολικό αυτό παράδειγμα με την ίδια λέξη: λέχος. Αλλά πέραν αυτού, η πράξη δρά ως διαδικασία υποκειμενοποίησης, απελευθερώνοντας το μέρος του υποκειμένου-γυναίκα που έχει αποκλειστεί στους κόλπους της ελληνικής γλώσσας.

Από απορριγμένη και χωρίς όνομα, η Μήδεια ξαναρχίζει να υπάρχει με αυτόν το «φόνο του πράγματος», που την εισάγει σε κάτι περισσότερο από την έλλειψη, στο κενό, στην τρύπα, καθώς δεν φοβάται πια το μηδέν. Σ' αυτό έγκειται η ποιητική δεξιότητα του Ευριπίδη -«λακανικού» πριν την ώρα του-, που θα χαρακτήριζε την πράξη της Madeleine, της γυναίκας του Gide, η οποία έκαψε το πολυτιμότερο αγαθό του ποιητή, δηλαδή τις επιστολές που τής είχε απευθύνει, «μία πράξη αληθινής γυναίκας, στη γυναίκεια της ολότητα».

P. Rossi, “Μήδεια μάγισσα”, στον τόμο: Το θήλυ και οι ανατρεπτικές όψεις του στην ελληνική αρχαιότητα. Πρακτικά Συνεδρίου (μτφρ. Σ. Λεωνίδη, έκδ. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού Σχολής Μωραΐτη, Αθήνα 2018, σ. 114 σημ. 7).