το θαύμα της

λιπαρόν έλαιον εν ληκύθω *

(μία σελίς του παιδικού βίου)

[…] -Τί καλά! και ύστερας δεν θα τρώγω χώμα μητέρα;
-Δεν θα τρώγης γιατί θα σε φυλάγη η Παναγία.
-Είναι μεγάλη η Παναγία μητέρα; […]
-Άμα και χώμα δεν θα τρώγω πλειά ύστερα.
-Μεγάλ' η χάρι σου, Παναγία μου, είπεν η γραία Ασημίνα σταυροκοπουμένη, με το τάξιμο μονάχα, και άρχισε να γυρίζη η γνώμη του. […]

Χαράλαμπος Μπακιρτζής, Πεζά κείμενα με τίτλο Αρχαιολογικαί μελέται (έκδ. Β΄ επαυξημ. Άγρα, Αθήνα 1993, σ. 166). “Το θαύμα της Παναγίας”, ένα άγνωστο διήγημα του Παπαδιαμάντη δημοσιευμένο στο πρώτο λογοτεχνικό περιοδικό της Θεσσαλονίκης, τον Αριστοτέλη (1888-1889) (ό.π., σ. 161). - Το motto εκ του ιδίου (ό.π., σ. 172).

*

Η εικόνα της Παναγίας Πελεκητής: […] υπάρχει εδώ μια εικόνα (ελαιογραφία 0,04Χ0,03 μ.) της Παναγίας με το Χριστό στην αγκαλιά της, έργο ραφαηλικής τέχνης. Δεν εξηγείται πώς η μικροσκοπική αυτή εικονίτσα που θεωρείται και σαν η παλαιότερη, αλλά και θαυματουργός, βρέθηκε εδώ πάνω. Φέρει χρονολογία 1654.

Η τεχνοτροπία της θυμίζει το Χριστό του Πρωτάτου του Αγίου Όρους, το γνωστό έργο του Πανσέληνου. Μάλιστα ήταν η εικονίτσα τούτη στολισμένη με 20 πολύτιμες πέτρες απ' τις οποίες οι 16 αφαιρέθηκαν […]. Μένουν ακόμα, ευτυχώς, 4 ερυθρόχρωμες πετρούλες στο επαργυρωμένο περίβλημά της που έχει μέγεθος 0,21Χ0,23 μ. και που φέρει επάνω του σκαλισμένα αγγελούδια.

Μια απέραντη καλοσύνη ζωγραφίζεται στο χαμογελαστό πρόσωπο της Παναγίας, της οποίας το παιδάκι παρουσιάζει κάτι το αληθινά θείο και αξιοθαύμαστο για τη χαρούμενη εκφραστικότητά του. Η θαυμάσια αυτή εικόνα της Παναγίας της Πελεκητής θυμίζει αναγέννηση.

Πάνος Βασιλείου, ευρυτάν (1929)

Καθηγ. αρχιμ. Αχίλλιος Σιώκας, Ιερά Μονή Παναγίας Πελεκητής (έκδ. Οίκαδε, χ.χ., σσ. 8-9).

*

Μια προσευχή στην Παναγία μας
(την Ταταρνιώτισσα)

Δέσποινα Αειπάρθενε, γλυκεία μας Παναγία,
Βασίλισσα των ουρανών, αγνείας η ωραιότητα,
παρακαλούμε επίβλεψε σ' αυτήν την Αδελφότητα
και χάριζέ της νουν Χριστού και βιοτή Αγία.

Δόσ' της καρπούς του Πνεύματος, Καλή μας Παναγία,
αγάπη, πίστη εγκράτεια, χαρά κι αγαθοσύνη,
πραότητα, χρηστότητα, μακροθυμία, ειρήνη,
κι όλη τη χάρη τ' ουρανού και κάθε ευλογία.

Τα βήματά της λάμπρυνε και άγιασε τους στόχους
κι αξίωσέ την προς το φώς να οδηγεί ανθρώπους.

15-08-1992

[Αγγελική Κουβέλη], Ποιήματα από τα επίγεια στα επουράνια. Οδηγός είναι η Ζωή (Αθήνα 2018, σ. 275).