για τον Λένιν

Τη νύχτα άκουγα αόρατα τρένα να κλαίνε
και χνουδάτα φύλλα να μπήγουν τα νύχια τους
στο παγωμένο, σκληρό χώμα.*

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Σολζενίτσυν δεν αναφέρει ποτέ σχεδόν τον Μαρξ, ενώ αναφέρη επανειλημμένα τον Λένιν. Ξέρομε μάλιστα από τη μαρτυρία ενός συγκρατουμένου του, ότι στη «σαράσκα» διάβαζε Λένιν με μανία. Πρόκειται όμως πάντα για τον Λένιν της πρώτης εποχής της επαναστάσεως, πριν από την εγκαθίδρυση της δικτατορίας, τον Λένιν που δεν επρόκειτο να ξαναβρή τον εαυτό του παρά στους τελευταίους μήνες της ζωής του, όταν η αρρώστια τού έδωσε τον καιρό να σκεφθή κι άρχισε ν' αναρωτιέται με θλίψη, μπροστά στη βαναυσότητα του Στάλιν και πολλών άλλων, από πού προέρχεται η ηθική ποιότητα των ανθρώπων, αφού προφανώς δεν απορρέει από την πολιτική και κοινωνική τους διαπαιδαγώγηση...

Olivier Clement, Το πνεύμα του Σολζενίτσυν (μτφρ. Ελ. Δαλαμπίρα, έκδ. Εστία, Αθήνα χ.χ., σ. 316).

*

Το κράτος παρακράτησε και έκανε αυγά (χρυσά)!

Σύνθημα στους τοίχους της Αθήνας...

-----
* Το ως άνω σύνθημα θα μπορούσαν να το υπογράφουν και Τα σκυλιά της Περσεφόνης, είνεκα τευχέων ουλομένων [= για τα καταραμένα όπλα], κατά το ομηρικόν λ 555. Στο motto, όμως, εκ του Ντανίλο Κις, Σοφίτα (μτφρ. Ρ. Μπρκόβιτς, έκδ. 'Ινδικτος, Αθήνα 2004, σ. 21), η αρκτική του συντόμου αυτού μυθιστορήματος φρασούλα. Τίτλος κεφαλαίου πάνυ σημαντικός: Η Ευριδίκη. (Λίγα ακόμη λόγια για το σμικρό αυτό βιβλίο κι εδωδά).