όταν ενωθεί με τη φωτιά

Αυτή η Θεότητα έκανε την ασθενή σάρκα μας πιο δυνατή κι από τις αόρατες δυνάμεις.
Δηλαδή,
όπως ο σίδηρος όταν ενωθεί με τη φωτιά και πυρακτώνεται, είναι αδύνατον να αγγιχθεί,
έτσι και το χόρτο της φύσεώς μας,
όταν ενώθηκε με τη φωτιά της Θεότητας,
έγινε απρόσιτο από τον διάβολο.

αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, Λόγος στην ξηρανθείσα συκή και στην παραβολή του αμπελώνα [PG 151, 189-219].

*

Διότι πραγματικά, εάν δεν γινόταν άνθρωπος ο συναΐδιος Λόγος του Πατέρα, θα φαινόταν ότι η αμαρτία υπήρχε εκ φύσεως στον άνθρωπο, διότι κανένας άνθρωπος από την αρχή της δημιουργίας δεν έγινε αναμάρτητος.

Και θα συνέβαινε να αποδοθεί κατηγορία προς τον Κτίστη, ότι δεν είναι δημιουργός αγαθών, ούτε ο Ίδιος είναι αγαθός, κι ακόμη ότι είναι άδικος κριτής, σαν να μη καταδίκασε δίκαια τον άνθρωπο, ο οποίος έγινε από μόνος του άξιος καταδίκης.

[...] Αλλά και όλα αυτά να γίνουν με αρετή, χωρίς την οποία δεν πραγματοποιείται τίποτε εκ μέρους του Θεού.

[...] Και έγινε ο πονηρός, αφού δίκαια εγκαταλείφθηκε από τον Θεό της αληθινής ζωής, νεκρό πνεύμα. Και επειδή ήταν γεμάτος από κακία, φθονερός αρχηγός, απατηλός, αρχή του κακού, δεν μπορούσε να βλέπει τη ζωή του ανθρώπου στον τόπο της τρυφής, δηλαδή στον παράδεισο, και εξαπατώντας τον με καταστροφική συμβουλή τόν έκανε να έχει επικοινωνία με την αμαρτία και την πνευματική νέκρωση.

Και σ' αυτή τη νέκρωση του πνεύματος αναγκαστικά ακολούθησε η νέκρωση και του σώματος, και έτσι ο πονηρός με τον ένα θάνατό του μάς προξένησε τον διπλό θάνατο και ρίχνοντάς μας κάτω, πιο κάτω μάλιστα από τον εαυτό του, θεωρούσε τον εαυτό του μέγα και υψηλόν και καυχιόταν με υπερηφάνεια ότι μάς εξευτέλισε και μάς υποδούλωσε και φανταζόταν ως αθάνατος ότι, αλλοίμονο, είναι θεός μας, αλλά και μετά τον θάνατο γινόταν και κληρονόμος των ψυχών μας, επειδή είμασταν εγκαταλειμμένοι από τον Θεό, ρίχνοντάς τες στην Άδη και κλείνοντάς τες σε φυλακές, απ' όπου, όπως νόμιζε, κανείς δεν μπορεί να φύγει.

Ο Θεός, λοιπόν, που μάς έπλασε, μάς σπλαχνίσθηκε γι' αυτή την ταλαιπωρία, και ευδόκησε να κατεβεί εκεί, όπου ριχθήκαμε εμείς, ώστε να μάς ξαναφέρει πίσω.


αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Λόγος για την κατά σάρκα οικονομία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και για όσα δι' αυτής χαρίζονται σ' όσους πιστεύουν αληθινά σ' αυτόν (Λόγος κατά το Μέγα Σάββατον) [PG 96, 575-588].

Από την Ανάσταση του Λαζάρου στην Ανάσταση του Χριστού (δέκα πατερικά κείμενα σε μτφρ. Γ. Μαυρομάτη, έκδ. Αρμός, Αθήνα 2021, σσ. 50, 121, 129-130, 132-133).