Στην Εγγύς Ανατολή, η τέχνη των τελευταίων Νατούφιων κυνηγών-τροφοσυλλεκτών μάς έμαθε λίγα, εκτός από το ότι υπήρξε ουσιαστικά ζωομορφική. Η φραγκο-κανταβρική τέχνη της Δύσης, αρκετά απομακρυσμένη στον χώρο αλλά αμέσως προγενέστερη στον χρόνο, εφόσον έσβησε γύρω στο 12000 π.Χ., τότε δηλαδή που άρχιζε η Νατούφια στην Εγγύς Ανατολή, είναι πολύ πιο εκφραστική όσον αφορά τα συμβολικά συστήματα των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών της Τελικής Παλαιολιθικής. Στη φορητή τέχνη προστίθεται πράγματι, εκεί, η τέχνη των βραχογραφιών, όπου μια πληθώρα εικόνων ζώων, η οποία για καιρό είχε θεωρηθεί άναρχη, αποτελείται στην πραγματικότητα από αυστηρά συγκροτημένα σύνολα.
[...]
Εκείνο που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ότι ούτε η ειδική απαρίθμηση των εικόνων ούτε η χωρική τους ανάλυση υποδηλώνουν στην Παλαιολιθική τον τύπο της ιεράρχησης που θα χαρακτηρίσει τη νεολιθική τέχνη. Πουθενά δεν εμφανίζεται, όπως θα μπορούσε, ένα ζώο που να δεσπόζει των άλλων, ως ανώτατο ον. Τα ζώα της Παλαιολιθικής αντιμετωπίζονται και απεικονίζονται συλλογικά. Ακόμη και το εντυπωσιακότερο ανάμεσά τους, το μαμμούθ, εμφανίζεται, στο Ρουφινιάκ, ως «παρέλαση από μαμμούθ», και όχι ως «θεός-μαμμούθ». Το ίδιο ισχύει και για τα είδη που απεικονίζονται συχνότερα, όπως οι βίσονες και τα άγρια άλογα.
Jacques Cauvin, Γέννηση των θεοτήτων, γέννηση της γεωργίας. Η επανάσταση των συμβόλων στη Νεολιθική Εποχή (μτφρ. Σ. Πρέβε, έκδ. Πανεπ. Εκδ. Κρήτης, Ηράκλειο 2004, σσ. 74, 76).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου