απόφαση

Η συνείδηση γεννιέται από την παραδοχή του θανάτου
κι από τον σεβασμό προς τον πατέρα
- δυο αισθήματα που όπως είδαμε είναι άγνωστα
στα ζώα.*

Ο πατέρας, είπε ο Στήβεν παλεύοντας ενάντια στην απελπισία, είναι ένα αναγκαίο κακό.

[...]

Αναπαύεται, στερημένος πατρότητος, έχοντας μεταβιβάσει στον γιό του αυτό το κληροδότημα. Ο Καλαντρίνο του Βοκκάκιου είναι ο πρώτος και ο τελευταίος άντρας που ένιωσε πως θα γεννήσει. Η πατρότητα, με την έννοια της συνειδητής γέννας, είναι άγνωστη στον άντρα. Είναι ένα μυστικό κληροδότημα, μια αποστολική διαδοχή, από τον μοναδικό γεννήτορα στον μοναδικό γεννηθέντα.

Σ' αυτό το μυστήριο, και όχι στη μαντόνα, την οποία οι πανούργοι Ιταλοί διανοητές πέταξαν κατάμουτρα στον όχλο της Ευρώπης, θεμελιώθηκε η εκκλησία και θεμελιώθηκε αμετακίνητα επειδή θεμελιώθηκε, όπως και ο κόσμος, ο μικρόκοσμος και ο μακρόκοσμος, πάνω στο κενό. Πάνω στην αβεβαιότητα, πάνω στην απιθανότητα.

Η amor matris, υποκειμενική και αντικειμενική γενική, μπορεί να είναι το μόνο αληθινό πράγμα στη ζωή. Η πατρότητα μπορεί να είναι μια νομική μυθοπλασία. Ποιός είναι ο πατέρας οποιουδήποτε γιού, για να τον αγαπήσει ο γιός ή να αγαπήσει αυτός τον γιό;

Τζέημς Τζόϋς, Οδυσσέας, αποσπάσματα από το κεφ. 9 [ΣΚΥΛΛΑ ΚΑΙ ΧΑΡΥΒΔΙΣ (όπου και η πραγματεία: HAMLET ou LE DISTRAIT piece de Shakespeare)] (έκδ. Κέδρος, Αθήνα 1990, σσ. 250, 251).


-----
* Αυτές οι τζοϋσικές παράγραφοι ας σταθούν πλάι στο ως άνω motto, το αντλημένο από τον Olivier Clement, Το πνεύμα του Σολζενίτσυν (μτφρ. Ελ. Δαλαμπίρα, έκδ. Εστία, Αθήνα χ.χ., σ. 59). Ποιός ξέρει αν έδωσαν κάποιο έναυσμα στον Ολιβιέ Κλεμάν για να γράψει αυτή τη φράση στο βιβλίο του για τον Σολτσενίτσυν. (Για την συνείδηση στον Κλεμάν, βλ. και την καταχώρηση εδωδά, όπου αντιπαραβάλλει τον κόσμο του κρέατος στον κόσμο της συνειδήσεως). Ο ίδιος, εγώ! Απάτωρ.-