Ως προς τας αδικαιολογήτους αποχάς των νεονύμφων εκ της θείας Κοινωνίας αύται αφορούν την αμέλειαν των πιστών διά την μυσταγωγικήν ζωήν. Διά τους αδικαιολογήτους δε αφορισμούς των μελλονύμφων εκ της θείας Κοινωνίας ευθύνεται, κατά την γνώμην μας, η σημαντική επίδρασις της μεταγενεστέρας ηθικολογίας, ως διεμορφώθη κατά την εποχήν της Τουρκοκρατίας.
Ο δημοφιλέστατος μοναχισμός, εμφανιζόμενος μετά τον θρίαμβον της Ορθοδοξίας κατά την Ζ΄ Οικουμενικήν Σύνοδον, ήσκησε μεγάλην επιρροήν εις την θείαν λατρείαν. Από του Θ΄ αιώνος, όμως, παρατηρούνται ωρισμέναι άγνωστοι εις την διδασκαλίαν των Πατέρων τάσεις, αι οποίαι αφορούν εις την εφαρμογήν μοναστικών κριτηρίων και κανόνων επί του εγγάμου βίου.
Η τελική διαμόρφωσις των τάσεων αυτών έλαβε χώραν κατά την Τουρκοκρατίαν υπό την έντονον επίδρασιν της Δύσεως. Οι υπάρχοντες ιεροί κανόνες δεν εκρίνοντο ικανοποιητικοί και διά τον λόγον τούτον αρκετοί μοναχοί προβαίνουν εις την συμπλήρωσιν των νομοκανονικών συλλογών, οι οποίοι αποκαλούνται «Εξομολογητάρια» ή «Κανονάρια».
Αι συλλογαί αύται αποτελούν μίαν πρώτην συστηματοποίησιν των εκλησιαστικών ηθών και εθίμων. Συνήθως αύται ασχολούνται με τα ανθρώπινα πάθη και τα επιτίμια, τα οποία (επιτίμια) παρουσιάζονται ως έν είδος ποινών διά τους διαπράττοντας αμαρτίας.
*
Είναι κατανοητόν, συνεπώς, ότι υπό τοιαύτας συνθήκας πνευματικής πειθαρχίας, η μυστηριακή ζωή των πιστών ητόνισε κατά τρόπον λίαν επικίνδυνον. Θα αναφέρωμεν ενταύθα ως παράδειγμα των νέων αυτών αντιλήψεων, την επιβολήν της υποχρεωτικής εξομολογήσεως και της νηστείας των μελλονύμφων προ του γάμου [σημ. 361: «...εκείνοι όπου μέλλουν να υπανδρευθούν, πρέπει να εξομολογούνται μετά των γυναικών των, να νηστεύουν, και να προετοιμάζωνται...» (βλ. υποσημ. της ερμηνείας του ΙΓ΄ καν. της ΣΤ΄ Οικουμ. Συνόδου, Νικοδήμου Αγιορείτου, Πηδάλιον, σ. 230], καθώς, επίσης, και την απαγόρευσιν της συνευρέσεως των νεονύμφων κατά την νύκτα μετά την θείαν κοινωνίαν [σημ. 362: «...και να φυλάττωνται να μη σμίγουν εκείνην την νύκτα μετά την θείαν κοινωνίαν... Ο πατριάρχης κυρ Λουκάς εις επιτίμια καθυπέβαλε τους νεονύμφους εκείνους όπου εσμίχθησαν κατά την αυτήν ημέραν μετά την αγίαν Κοινωνίαν» (βλ. υποσημ. της ερμηνείας του ΙΓ΄ καν. της ΣΤ΄ Οικουμ. Συνόδου, Νικοδήμου Αγιορείτου, Πηδάλιον, σ. 230. Περί τούτου βλ. Γ. Πατρώνου, Θεολογία και εμπειρία του γάμου, σ. 104-108] και, επί πλέον, τρείς ημέρας μετά την θείαν κοινωνίαν [σημ. 363: «Και ωσάν απεράσουν τρείς ημέρες, ετότες να σμίγετε το ανδρόγυνο» (Κοσμά του Αιτωλού, Διδαχές, έκδ. Ι. Μενούνου, Αθήνα ά.χ., σ. 196].
Νέναντ Μιλόσεβιτς, Η θεία Ευχαριστία ως κέντρον της θείας λατρείας. Η σύνδεσις των μυστηρίων μετά της θείας Ευχαριστίας (έκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2001, σσ. 198-199, 200-201).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου