Η αρχιτεκτονική του σημερινού Ραγκαβά ανάγεται βεβαίως εις μεταγενεστέρους αιώνας, τον 11ον μάλλον.
[...]
Η τοιαύτη τεχνοτροπία του ΙΑ΄ αιώνος είναι εντελώς Αθηναϊκή. Ο αρχιτέκτων είναι Αθηναίος, διότι αν δεν ήτο, θα παρετηρούντο και αλλαχού εκκλησίαι της κομψότητος και της ελαφρότητος των Αθηναϊκών των χρόνων εκείνων.
Αλλ' ο άγνωστος μέχρι τούδε πρώτος και μέγας ανακαινιστής καλλιτέχνης θα ήτο και πνεύμα εξόχως φιλελεύθερον και ιδιόρρυθμον, άλλως δεν θα εδημιούργει π.χ. την Παναγίαν Γοργοεπήκοον, το Γοργοπήκο του Αθηναϊκού λαού, τον σημερινόν δηλαδή 'Αγιον Ελευθέριον και μικράν Μητρόπολιν λεγόμενον,
δεν θα τον εδημιούργει με ανάγλυφα αρχαίου ως επί το πολύ οικοδομήματος, διατηρών τας γλυφάς και τας παραστάσεις τοποθετημένας με την εφικτήν αναλογίαν και καλαισθησίαν και θέτων Σταυρούς μεταξύ ειδωλολατρικών εμφανίσεων δια το ασκανδάλιστον.
Αν ήτο κοινός καλλιτέχνης, όλα αυτά θα τα εγύριζεν από μέσα, και αν ήτο φανατικός Χριστιανός, θα τα επελεκούσε.
*
Βεβαίως θα είναι τόλμημα ν' αποκαλέση κανείς Σχολήν το κατά παράδοσιν ευλαβώς διατηρηθέν επί αιώνας εις την συντεχνίαν των Αθηναίων τεχνιτών οικοδομικόν σύστημα τούτο, ως προς τον τρούλλον ιδίως και τας θυρίδας.
Απόδειξις πρόχειρος της τεχνικής αυτής ευλαβείας, αλλά και επιδεξιότητος οπωσδήποτε, πρόκειται της εκκλησίας Καπνικαρέας η δυτική προσθήκη και ο τρούλλος του μετ' αυτής συνδεθέντος κατόπιν κακοτέχνου σχετικώς παρεκκλησίου της Αγίας Βαρβάρας.
Δ. Γρ. Καμπούρογλου, Το Ριζόκαστρον (από τας παλαιάς Αθήνας). Ιστορικός Οδηγός (έκδ. Εστία 1920 , ανατ. Καραβία, Αθήνα 2012, σσ. 30-31).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου