κάτι τι για το αλωνάκι

καίτοι οι πολιορκούμενοι ακόμη επυροβόλουν

από απλούν έρωτα του θορύβου.*

Και όμως αυτοί οι ανδρείοι Ακαρνάνες, Αιτωλοί και Ηπειρώται ουδέποτε προς στιγμήν εκλονήθησαν· ούτε ιδέα λιποψυχίας διήλθε το πνεύμά των· ετήρουν το μέτωπον τόσον τολμηρόν όσον εις ώρας πανηγύρεων, και απέπτυον να προφέρωσι και την λέξιν παράδοσις.

Δεν υπήρχεν η ελαχίστη πιθανότης να συνθηκολογήσωσι προς τον Κιουταχήν, το αιμοβόρον τέρας, όστις πάντοτε παρέδιδε τους άρρενας αιχμαλώτους εις θάνατον, και την 8 Δεκεμβρίου [1825] απέδειξε την θηριωδίαν του διατάξας να παλουκωθώσιν είς ιερεύς, δύο γυναίκες καί τινα παιδία έμπροσθεν του στρατοπέδου του·

αλλ' ο Ιμπραΐμ, εναβρυνόμενος επί αγαθή πίστει και φιλανθρωπία, υπέθετεν ότι θα ηδύνατο να διαπραγματευθώσι μετ' αυτού. Έπεμψε τη 1η Ιανουαρίου [1826] μήνυμα, ζητών ν' αποσταλώσι προς αυτόν πρόσωπα δυνάμενα να ομιλώσιν αλβανιστί, τουρκιστί και γαλλιστί, και προσφέρων ομήρους οίους ήθελον.

Οι Έλληνες απήντησαν λακωνικώς με τας εξής φράσεις· «Είμεθα αγράμματοι και δεν ηξεύρωμεν τόσας γλώσσας· Πασάδες ημείς δεν αναγνωρίζομεν· αλλ' ειξεύρομεν πώς να μεταχειριζώμεθα το σπαθί και το τουφέκι».

*

Την νύκτα η φρουρά εξώρμησε, εισεχώρησεν εις τα χαρακώματα του εχθρού, και απεκόμισε πλήθος ευρωπαϊκών τουφεκίων με λόγχας, όπως και 80 Αφρικανούς αιχμαλώτους. Παρετηρήθη εις την περίστασιν ταύτην ότι οι Τούρκοι και οι Αλβανοί εμάχοντο με περισσότερον θάρρος ή οι Άραβες, και ότι ούτοι, οσάκις οι Σουλιώται εχύνοντο ξιφήρεις μεταξύ των, ήσαν πάντοτε έτοιμοι να ρίψωσι κάτω τα όπλα των, και να κραυγάσωσιν έλεος.

*

Την πρώτην Μαρτίου [1826], ο λαός του Ανατολικού, αποθαρρυνθείς από την άλωσιν του Βασιλαδίου και του Δολμά [νησίδες της λιμνοθάλασσας], παρεδόθη, μόνον υπό τον όρον να φεισθώσι της ζωής των· και οι αιχμάλωτοι, ανερχόμενοι εις τρισχίλιους (άνδρας, γυναίκας και παιδία) εστάλησαν εις δύο φάλαγγας προς την Άρταν.

όπως και πέντε στερεάς σχεδίας,

να ναυπηγήση εν Πάτραις, οπόθεν

ερρυμουλκήθησαν διά του ατμοπλοίου του **

Θωμάς Γόρδων, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως (μτφρ. Αλ. Παπαδιαμάντης, έκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 2015, τ. Γ΄, σσ. 90-91, 94, 96).

-----
* Στο motto στιγμιότυπο από την πολιορκία του Μεσολογγίου (ό.π., σ. 86). Στο καταστάλαγμα αναφορά στο ατμόπλοιο του Ιμπραήμ (ό.π., σ. 95).